Serce - kościół Matki Boskiej na Zatybrzu
2013-02-27
Kolejny dzień pielgrzymi przybywają na Zatybrze. Drugi kościół stacyjny w tej dzielnicy, ufundowany już ok. 112 r. przez papieża Aleksandra I, oddany jest pod opiekę Matki Bożej. Tutaj - w kaplicy na końcu lewej nawy - znajduje się najstarszy wizerunek maryjny (malowany na drewnie) we Włoszech. Obecny kształt bazyliki zawdzięczamy papieżowi Innocentemu I z początków XII w. Santa Maria in Trastevere jest szczególnie bliska Kościołowi w Polsce, gdyż od XVI w. był to kościół tytularny kardynałów (prymasów): Stanisława Hozjusza, Stefana Wyszyńskiego i Józefa Glempa. Czy tradycja przetrwa? Dzisiaj zaspał kościelny i pielgrzymi - z kard. Staffordem i G. Wieglem - cierpliwie czekali przed bramą. Można było kontemplować w blasku wschodzącego słońca piękną mozaikę na frontonie, przedstawiającą Maryję w towarzystwie panien (one też nie wszystkie mają zapalone lampy!). Msza rozpoczęła się z półgodzinnym opóźnieniem. Za to po mszy św. znów Pani ambasador RP zaprosiła polską grupę na kawę.
I. INTERPRETACJA PISMA
Jer 17, 5-10; Ps 1;
Łk 16, 19-31
Przeżywamy w tych dniach zakończenie pontyfikatu Benedykta XVI. Dziś (28 luty 2013 r.) opuści Watykan i rozpocznie się historyczne sede vacante za życia papieża. Wczoraj podczas ostatniej audiencji generalnej Papież powiedział znamienne słowa: "Jest we mnie w tej chwili wielkie zaufanie, bo wiem, każdy z nas wie, że Słowo Prawdy Ewangelii jest siłą Kościoła, jest jego życiem. Ewangelia
oczyszcza i odnawia, przynosi owoce, gdziekolwiek wspólnota wierzących
je słyszy i przyjmuje łaskę Bożą w prawdzie i w miłości. To jest moja
ufność, to jest moja radość".
Słowo Prawdy Ewangelii jest siłą Kościoła, jest jego życiem... - przekonuje Papież z mocą proroka naszych czasów. Jak w przypowieści o bogaczu i Łazarzu: Jeśli Pisma (Mojżesza i Proroków) nie słuchają, to nawet gdyby ktoś powstał z martwych, także nie dadzą się przekonać (16, 31). Ewangelia oczyszcza i odnawia... Szkoda, że słowa, które kapłan ma obowiązek wypowiedzieć w ciszy po zakończeniu lektury Ewangelii i ucałowaniu Księgi, nie docierają do wiernych. A brzmią one następująco: "Niech słowa Ewangelii zgładzą nasze grzechy". Tak bardzo potrzeba nam na nowo przekonania o Prawdzie Ewangelii i Jej mocy oczyszczającej i odnawiającej. Nowa ewangelizacja będzie skuteczna jest słowo głoszone będzie z mocą i siłą. Jeśli będzie ono nowe; jeśli będzie zdumiewać i rozpalać wiernych; jeśli nieść będzie radość - jak z wzruszającą prostotą wyznał papież Benedykt XVI.
Kocham Ojca św. za wiele, ale - w sposób szczególny - wyznaję mu synowskie przywiązanie i wdzięczność za jego umiłowanie Słowa Prawdy Ewangelii. Zaprawdę: Błogosławiony człowiek, który... w prawie Pańskim upodobał sobie i rozmyśla nad nim dniem i nocą (Ps 1).
* Czy Pismo Święte jest dla mnie słowem żywym i skutecznym; czy mnie zdumiewa?
* Gdzie wierni winni szukać dziś nadziei?
* Za co winniśmy dziękować Ojcu św. Benedyktowi XVI?
II. ŚWIĘCI - PROMIENIE ŚWIATŁA SŁOWA
W tej części katechezy pytamy: jak słowo Boże rozświetla (interpretuje) życie wybranych święty, by być "jakby promieniem światła wychodzącym ze słowa Bożego" (VD 48), oświetlającym nasze drogi. Życie świętych jest przecież najlepszym komentarzem do Ewangelii - przekonywał Urs von Balthasar.
Dzisiejsze słowo Boże zwraca uwagę na trzy istotne terminy: "błogosławiony", "serce" i "łono [Abrahama". Wszystkie wskazują na pewne aspekty życia Maryi. O błogosławieństwie mówi prorok i psalmista, a w antyfonie przed Ewangelią słyszymy: "Błogosławieni, którzy w sercu dobrym i szlachetnym zatrzymują słowo Boże i wydają owoc przez swoją wytrwałość" (Łk 8, 15; por. 2, 19. 51). Matka Słowa jest w pełni odzwierciedleniem wspomnianego błogosławieństwa. Pan badał Jej serce i oddał "stosownie do [Jej] postępowania, według owoców [Jej] czynów".
Bogate jest też znaczenie i symbolika wyrażenia "łono [Abrahama]" (Łk 16, 22n). W niektórych tekstach biblijnych łono jest symbolem bezpiecznego miejsca, w którym ktoś spoczywa lub jest noszony (Lb 11, 12; Rt 4, 16; Iz 40, 11; Mi 7, 5; J 1, 18), natomiast "spoczywać na łonie" może się kojarzyć z honorowym miejscem na uczcie (niebieskiej) - symbolem szczęścia w królestwie niebieskim (F. Mickiewicz, NKB NT III/2, 204).
W Ewangelii słyszymy ponadto spontaniczne błogosławieństwo anonimowej matki dla Matki Jezusa: "Szczęśliwe łono, które Cię nosiło. i piersi, które ssałeś". Jezus potwierdza je i poszerza jego krąg: "Szczęśliwi są (raczej) ci, którzy słuchają słowa Bożego i zachowują je" (Łk11, 27n).
W mariackiej bazylice na Zatybrzu jest wiele dowodów artystycznego wywyższenia Matki Słowa Wcielonego. Od wspomnianego najstarszego wizerunku (ikony) z okresu bizantyjskiego (przedobrazoburczego) Madonna della Clemenza, poprzez wspaniałą mozaikę w apsydzie przedstawiającą Chrystusa i Maryję zasiadającą na tronie jako Królową Matkę, sześć scen mozaikowych z życia Maryi (dzieło Pietra Cavaliniego z XIII w.), po malowidło ścienne z XV w., przedstawiające Zwiastowanie. Wprawne oko znawców doszuka się wiele innych dowodów czci dla Madonny in Trastevere.
Mnie osobiście przekonuje ewangeliczne błogosławieństwo i modlitewne sacrum tego miejsca. Poranna Eucharystia ułatwia wnikliwsze wsłuchanie się i medytację nad mszalnymi tekstami: (...) ze czcią wspominamy najpierw pełną chwały Maryję, zawsze Dziewicę, Matkę Boga i naszego Pana Jezusa Chrystusa...
III. DOŚWIADCZENIE WIARY
Na stronie
deon.pl można znaleźć pouczające zestawienie siedmiu zadań jakie papież Benedykt zostawił Polakom podczas pielgrzymi do Ojczyzny w homilii na Błoniach krakowskich, 28 maja 2006 r.:
- byście
stojąc na ziemi, wpatrywali się w niebo - w Tego, za którym od
dwóch tysięcy lat podążają kolejne pokolenia żyjące na naszej ziemi,
odnajdując w Nim ostateczny sens istnienia;
- [proszę was], byście umocnieni wiarą w Boga,
angażowali się żarliwie w
umacnianie Jego Królestwa na ziemi, Królestwa dobra, sprawiedliwości,
solidarności i miłosierdzia;
- byście
odważnie składali świadectwo Ewangelii przed
dzisiejszym światem, niosąc nadzieję ubogim, cierpiącym, opuszczonym,
zrozpaczonym, łaknącym wolności, prawdy i pokoju;
- byście
czyniąc dobro bliźniemu i troszcząc się o dobro wspólne, świadczyli, że Bóg jest miłością;
- byście
skarbem wiary dzielili się z innymi
narodami Europy i świata, również przez pamięć o waszym Rodaku, który
jako następca św. Piotra czynił to z niezwykłą mocą i skutecznością;
- proszę was także,
byście pamiętali o mnie w waszych modlitwach i
ofiarach, tak jak pamiętaliście o moim wielkim Poprzedniku, bym wypełnił
misję powierzoną mi przez Chrystusa;
- proszę was
, trwajcie mocni w wierze! Trwajcie mocni
w nadziei! Trwajcie mocni
w miłości!
Warto wczytać się w ostatnie wystąpienia Papieża i odnaleźć tam dalsze jego wskazania dla nas na dziś i jutro!
ks. Jan Kochel
fot. jk