* Jak zakładać parafialne Grupy słuchania - szkoły słowa Bożego? Jak to zrobić? Bardzo prosto, chociażby na przykładzie niedzielnej lub tematycznej lektury tekstów biblijnych.

Jezus im rzekł: «Czy nigdy nie czytaliście w Piśmie: Właśnie ten kamień, który odrzucili budujący, stał się głowicą węgła. Pan to sprawił, i jest cudem w naszych oczach. Dlatego powiadam wam: Królestwo Boże będzie wam zabrane, a dane narodowi, który wyda jego owoce.

Młody kapłan prosił o informację na temat parafialnych Szkół Słowa Bożego: Jak zainicjować takie grupy w parafii? Jak wdrażać wiernych w lekturę, medytację, modlitwę i życie Słowem? Jak uczyć czytać i rozważać Pismo Święte?

Nie potrzeba wielkich środków ani specjalnych zabiegów. Trzeba tylko spojrzeć na Jezusa i posłuchać Jego opowieści! Jak On mówił i czynił? Jak uczył słuchać, czytać, rozważać, modlić się i żyć słowem Bożym?

Jezus nauczał w przypowieściach. Opowiadał o "pewnym gospodarzu, który założył winnicę" (w. 33). Z tej opowieści, porównania wziętego z codzienne życia, wyprowadzał naukę - przesłanie religijne. To nauka z życia wzięta. To nauka podpatrzona / zaobserwowana, rozeznana, przemodlona i zastosowana do życia słuchaczy. To nauka interpretacji i aktualizacji żywego Słowa. To również nauka odkrywania Chrystusa jako Wcielonego Słowa: «Czy nigdy nie czytaliście w Piśmie: Właśnie ten kamień, który odrzucili budujący, stał się głowicą węgła. Pan to sprawił, i jest cudem w naszych oczach (w. 42).

W przypowieści o zbuntowanych dzierżawcach można odkryć wiele tematów do re-lektury na dziś - tematów lekcji dla parafialnych kręgów biblijnych - spotkań w ramach Szkół Słowa Bożego. Każdy może zainicjować takie szkoły, korzystając np. z pomocy naszej internetowej Szkoły Słowa Bożego (www.ssb24.pl/).

Celem szkół Słowa Bożego jest uczenie czytania i rozważania Pisma Świętego - indywidualnie i wspólnotowo; celem ssb24.pl jest wdrażanie w starożytną praktykę lectio divina, w której nieodzowne są cztery kroki: czytaj! (lectio), rozważ! (meditatio), módl się! (oratio-contemplatio) i żyj Słowem! (actio); zob. cztery ikonki u góry ekranu, np. http://www.ssb24.pl/czytaj

Można zaprosić chętny (np. z kręgów biblijnych lub małych grup, wspólnot i stowarzyszeń parafialnych) na cotygodniowe spotkania, by uczyć się wspólnie odczytywać przesłanie biblijne z niedzielnej lektury Pisma Świętego (tzw. cykl liturgiczny) lub rozważyć wybrane tematy biblijne (tzw. cykl tematyczny). Można również połączyć dwie propozycje lub podejmować je zamiennie. Na naszej stronie odnajdziemy je poniżej ikonek wprowadzających w praktykę lectio divina.

Kapłan (animator) na wzór Mistrza z Nazaretu winien wprowadzać i towarzyszyć wiernym w sztuce osobistego ćwiczenia się w słuchaniu słowa Bożego. Może to czynić jedynie wtedy, gdy sam praktykuje duchową lekturę Biblii; gdy sam jest podobny do ewangelicznego ojca - gospodarza domu, który "ze swego skarbca wyjmuje to, co nowe i stare" (Mt 13,52). W spotkaniach parafialnych Szkół Słowa Bożego ważne jest, by odczytywać święty tekst zawsze w komunii Kościoła. "Istotnie, <bardzo ważna jest lektura wspólnotowa, bo żywym podmiotem Pisma Świętego jest lud Boży, jest Kościół (...) Pismo nie należy do przeszłości, gdyż jego podmiot, lud Boży inspirowany przez samego Boga, jest zawsze ten sam, a zatem słowo jest zawsze żywe w żywym podmiocie. Dlatego ważne jest, by czytać Pismo Święte i słuchać Pisma Świętego we wspólnocie Kościoła...>" (por. Benedykt XVI, Verbum Domini, nr 86).

I. Słowo Boże mówi dzisiaj do nas, dlatego papież zachęca, by stawiać mu pytania, np. gdy rozpoczyna się czytanie (lectio) tekstu, warto zapytać: co mówi test biblijny sam w sobie? "Bez tego etapu istnieje ryzyko, że tekst stanie się tylko pretekstem, by nigdy nie wyjść poza własne myśli" - zauważa B16.

II. Dalej ma miejsce rozważanie (meditatio), w którym stawiamy sobie pytanie: co mówi tekst biblijny nam? "Tutaj każdy osobiście, ale także wspólnota powinna otworzyć się na nie i z nim skonfrontować, ponieważ nie chodzi o rozważanie słów wypowiedzianych w przeszłości, ale w chwili obecnej" - przypomina B16.

III. W trzecim kroku lectio dochodzimy do etapu modlitwy (oratio), który zakłada pytanie: co my mówimy Panu w odpowiedzi na Jego Słowo? "Modlitwa jako prośba, wstawiennictwo, dziękczynienie i oddawanie chwały jest pierwszym sposobem, przez który Słowo nas zmienia" - uczy B16. Papież mówi też o kontemplacji (contemplatio), podczas której - jako dar Boga - Jego spojrzenie przy ocenie rzeczywistości i zapytujemy się: jakiego nawrócenia umysłu, serca i życia domaga się od nas Pan?

IV. Lekcje w Szkole Słowa Bożego wieńczy zadanie domowe - zaproszenie do działania (życia). "Warto też przypomnieć, że lectio divina w swej dynamice nie kończy się, dopóki nie doprowadzi do działania (actio), sprawiającego, że życie wierzącego staje się darem dla innych w miłości" (Verbum Domini, 87).

Jeśli zatem po spokojnym i uważnym przeczytaniu Mt 21,33-43 zapytamy: co mówi tekst sam w sobie? Zauważymy, że właściciele galilejskich winnic często pochodzili z bogatszych terenów Judei, stąd najmowali dzierżawców, spodziewając się na koniec zbiorów należnych im zysków. Ale rzeczywistości równie bywało. Opowiadanie Jezusa nie jest jednak opisem sytuacji społeczno-gospodarczej, lecz pouczeniem religio-moralnym. Niesie przesłanie - orędzie (kerygmat).

To Bóg jest właścicielem winnicy, my zaś najemcami. Bóg Ojciec gotów jest poświęcić wiele, nawet życie swojego Syna, aby uratować winnicę - swój lud. Nie zraża się oporem pracowników - nie męczy się wybaczaniem, lecz cierpliwie wysyła proroków, nauczycieli, kapłanów... (to już są elementy rozważania - odpowiedzi na pytanie: co mówi tekst biblijny nam?). Wiemy, że dziedzicem Właściciela winnicy jest Syn Boży, który oddał życie za każdego z nas (por. J 3,16).

W tym momencie rozpoczynają się kolejne etapy lectio divina: modlitwa - kontemplacja - działanie (życie) wg Słowa. Warto "uczyć czytać i rozważać słowo Boże przez różne sposoby głoszenia, stosując jasne i zrozumiałe formy przekazu". Warto dzielić się Słowem, a nade wszystko modlić się Nim. Bardzo pomocne w lekturze są pytania stawiane sobie i innym.

Koniecznie można jeszcze zapytać:

• Kim jest dla mnie Syn Boży? Co uczynił dla mnie na Krzyżu?
• Jakiego nawrócenia umysłu, serca i życia domaga się od nas Pan?
• Co mogę dzisiaj zrobić, by zasłużyć na godność pracownika winnicy Pańskiej?
• Czym jest dla mnie Kościół Boży?

Zainicjuję Szkołę Słowa Bożego w swojej rodzinie, wspólnocie, parafii. Gdy to się uda, podzielę się z tą dobrą nowiną z innymi! (poślij e-mail: jkochel@uni.opole.pl).

ks. Jan Kochel