XXVI Niedziela zwykła - 25.09.2022

2022-09-23

Jezus powiedział do faryzeuszów:

«Żył pewien człowiek bogaty, który ubierał się w purpurę i bisior i dzień w dzień ucztował wystawnie. U bramy jego pałacu leżał żebrak pokryty wrzodami, imieniem Łazarz. Pragnął on nasycić się odpadkami ze stołu bogacza. A także psy przychodziły i lizały jego wrzody.

Umarł żebrak i aniołowie zanieśli go na łono Abrahama. Umarł także bogacz i został pogrzebany.

Gdy cierpiąc męki w Otchłani, podniósł oczy, ujrzał z daleka Abrahama i Łazarza na jego łonie. I zawołał: „Ojcze Abrahamie, ulituj się nade mną i przyślij Łazarza, aby koniec swego palca umoczył w wodzie i ochłodził mój język, bo strasznie cierpię w tym płomieniu”.

Lecz Abraham odrzekł: „Wspomnij, synu, że za życia otrzymałeś swoje dobra, a Łazarz w podobny sposób – niedolę; teraz on tu doznaje pociechy, a ty męki cierpisz. A ponadto między nami a wami zionie ogromna przepaść, tak że nikt, choćby chciał, stąd do was przejść nie może ani stamtąd nie przedostają się do nas”.

Tamten rzekł: „Proszę cię więc, ojcze, poślij go do domu mojego ojca. Mam bowiem pięciu braci: niech ich ostrzeże, żeby i oni nie przyszli na to miejsce męki”.

Lecz Abraham odparł: „Mają Mojżesza i Proroków, niechże ich słuchają!” „Nie, ojcze Abrahamie – odrzekł tamten – lecz gdyby ktoś z umarłych poszedł do nich, to się nawrócą”. Odpowiedział mu: „Jeśli Mojżesza i Proroków nie słuchają, to choćby ktoś z umarłych powstał, nie uwierzą”».

Przypowieść o bogaczu i Łazarzu podaje tylko św. Łukasz, który – wyraźniej niż inni ewangeliści – dostrzegał niebezpieczeństwo, jakie kryje się w posiadaniu bogactw tego świata. Jezus opowiedział o życiu człowieka opływającego w luksusy. Ów bezimienny bogacz ubierał się w purpurę i bisior, i każdego dnia ucztował. U bram jego pałacu leżał ubogi i schorowany żebrak o imieniu Łazarz. W tekście greckim występuje czasownik ballō (rzucać, zrzucać), który wskazuje na to, że biedak „został rzucony przy bramie”. Był on złożony przez chorobę i pokryty wrzodami. Nikt się nim nie przejmował, nikt nie przyniósł mu nawet tego, co spadło ze stołu bogacza. Dodatkowo podchodziły do niego psy i lizały mu rany. Nie była to jednak żadna ulga w cierpieniu. Zwierzęta dokuczające choremu potęgowały tylko cierpienie. Zadziwiać nas może to, że Jezus podał imię żebraka. Imię Łazarz, hebr. Eleazar, oznacza „Bóg wspomaga”. Jednak w kontekście tej historii można uznać to za jakiś żart albo kpinę. Jak Pan Bóg go wspomaga, skoro jest porzucony, głodny i chory?

Punktem kulminacyjnym tej przypowieści jest śmierć zarówno bogacza, jak i ubogiego Łazarza. Można użyć stwierdzenia, że to jedyna sprawiedliwość na tym świecie, ponieważ nikt nie wykupi się, ani nie umknie śmierci. W tym momencie, gdy wszystko wydaje się skończone, następuje zwrot akcji. Bogacz został pogrzebany, a żebraka aniołowie zabrali na łono Abrahama. W ten sposób zostało ukazane piekło/otchłań ziejąca ogniem (gdzieś w dole) i niebo, oznaczające pokój i bezpieczeństwo (w górze). A pomiędzy nimi była ogromna przepaść. Bogacz nie sprzeciwiał się Bogu, nie zaprzeczał Jego decyzji, ani nie narzekał na to, co go spotkało, lecz prosił o ulgę w cierpieniu, próbował wzbudzić litość u ojca Abrahama i prosił go, by mu pomógł przy pomocy Łazarza, na którego całe życie nie zwracał uwagi i nim pogardzał. Gdy nie została spełniona jego wola, poprosił o pomoc dla swoich braci, którzy jeszcze żyli, ale widocznie postępowali podobnie, jak on. Abraham dwukrotnie odpowiedział na jego wołanie, że mają Mojżesza i Proroków, niech ich słuchają. Mają Słowo Boże, przez co mają możliwość poznania, jak należy żyć, aby nie zginąć na wieki. Można powiedzieć, że Pan Bóg spełnił żądanie bogacza, aby ktoś z umarłych powstał i był znakiem do nawrócenia. Jezus wskrzesił przecież młodzieńca z Nain, córkę Jaira oraz Łazarza – brata Marii i Marty z Betanii. Poza tym sam Jezus umarł i trzeciego dnia zmartwychwstał.

Przypowieść ta nie potępia osób zamożnych i żyjących w dostatku. Jeśli ktoś jest uczciwy i dochodzi do bogactwa dzięki swej ciężkiej i systematycznej pracy, to może się ono stać jego zaszczytem. Ewangelia potępia nie posiadanie wielu dóbr, lecz życie beztroskie, bez zapytania o jego cel, krótkowzroczne zapatrywanie się w dobra materialne oraz ich gromadzenie dla zaspokojenia chwilowych i przemijających potrzeb. Ta Jezusowa parabola jest dla nas przestrogą przed pokusą, by wartości doczesnych i przemijających nie uznawać w życiu za najważniejsze. Nie mogą one stać się celem samym w sobie. Trzeba uświadomić sobie, że dobra materialne w pełni do nas nie należą. My ich czasowo używamy, pomnażamy i przetwarzamy, ale ostatecznie i tak to wszystko zostawimy. Choćbyśmy mieli miliardy pieniędzy na tym świecie, nie zabierzemy ze sobą ani grosza. Biedny jest ten, komu ciągle mało, a szczęśliwy zaś ten, kto pokłada swą ufność w Bogu i żyje zgodnie z Jego przykazaniami oraz nie zapomina o drugim człowieku.

Zastanów się:

• czy dostrzegasz wokół siebie ludzi potrzebujących?
• co możesz powiedzieć o swojej wrażliwości na ludzi potrzebujących?
• czy nie koncentrujesz się jedynie na staraniach o zaspokojenie własnych potrzeb?
• czy potrafisz dzielić się z innymi nie tylko tym, co Ci zbywa?

Panie, naucz nas nie kochać już jedynie samych siebie
i nie zadowalać się tylko tym,
że kochamy naszych bliskich.
Panie, naucz nas myśleć wyłącznie o bliźnich
i kochać przede wszystkim tych, którzy nie są kochani.
Panie, spraw, aby bolało nas cierpienie innych.
Daj nam łaskę zrozumienia,
że w każdej minucie naszego życia
naszego szczęśliwego życia,
nad którym Ty sam czuwasz
tysiące istot ludzkich, twoich dzieci, umiera z głodu i zimna,
chociaż na to nie zasłużyły…
Panie, ulituj się nad wszystkimi ubogimi świata.
Ulituj się nad trędowatymi,
do których tak często uśmiechałeś się, gdy chodziłeś po ziemi,
nad milionami trędowatych,
którzy wyciągają ku Twojemu Miłosierdziu dłonie bez palców,
ręce bez dłoni…
I wybacz nam,
że na zbyt długi czas zostawiliśmy ich samym sobie,
powodowani haniebnym strachem…
Panie, nie pozwól,
abyśmy potrafili być szczęśliwi sami.
Spraw, aby dotykała nas nędza panująca na świecie
i uwolnij nas od nas samych,
… jeśli taka jest Twoja wola.

(Raoul Follereau, tłum. Kazimierz Szałata)

Widząc ludzką biedę, nie przechodź obojętnie. Nie odwracaj wzroku, gdy widzisz, że ktoś cierpi. Nie uciekaj, gdy ktoś prosi Cię o pomoc. Jeśli możesz pomóc komuś, kto potrzebuje pomocy, to wesprzyj go, zapytaj, jak możesz pomóc i w miarę swoich możliwości wspomóż.