Wyszukiwarka:
Rozważania tematyczne: Drogi wychowania

Bóg prowadzi swój lud

2018-12-24

News
Pedagogia biblijna Starego Testamentu w szczególny sposób ujawnia się w ostatniej części Pięcioksięgu – Księdze Powtórzonego Prawa. Dzieło przekazuje testament Mojżesza, który będzie fundamentem nauczania i wychowania ludu w ziemi obiecanej. Księga składa się z trzech mów narracyjno-dydaktycznych, w których przewodnią ideę stanowi motyw „drogi” – wychowania ludu według prawa Bożego. Trzeba wyróżnić cztery etapy tej drogi wychowawczej: Bóg prowadzi swój lud; Bóg poucza [go]; Bóg strzeże „jak źrenicy oka”; Bóg zawiera z ludem przymierze i nadaje [mu] prawo.


rys. Anna Szadkowska OV

Czytaj!
Pwt 1,21. 30-33 (BT)

Patrz! Pan, twój Bóg, wydał tobie tę ziemię. Wejdź, weź ją w posiadanie, jak ci obiecał Pan, Bóg twoich ojców. Nie lękaj się, nie trać ducha (…). Pan, Bóg wasz, który idzie przed wami, będzie za was walczył, podobnie jak w Egipcie na waszych oczach. Widziałeś też i na pustyni: Pan niósł cię, jak niesie ojciec swego syna, całą drogę, którą szliście, aż dotarliście do tego miejsca. Jednak mimo to nie ufaliście Panu, Bogu waszemu, idącemu przed wami w drodze, by wam szukać miejsca pod obóz – nocą w ogniu, by wam oświetlić drogę, a za dnia w obłoku.

Rozważ!

Punktem zwrotnym w badaniach nad Pięcioksięgiem („Torah”) było wydarzenie odnalezienia podczas prac remontowych w świątyni jerozolimskiej za panowania króla Jozjasza (ok. 621 r. przed Chr.) pewnej „księgi prawa” (por. 2 Krl 22,3-10). Miała to być pierwotna wersja Księgi Powtórzonego Prawa (pogląd Wilhelma de Wette). Tak więc ostatnia księga Pięcioksięgu miała być swego rodzaju „katechizmem” ludu Bożego. Zawierała zwięzłe powtórzenie podstawowych tematów Pierwszego (Starego) Testamentu: przymierze, wybranie ludu Bożego, prawo (dekalog), kult, ziemia obiecana, miłość i miłosierdzie Boga. Autor księgi okazał się dobrym „katechetą”, który nie tylko uczył prawa, ale zachęcał także do umiłowania go i zachowania. Musiał pochodzić z jednej ze szkół mądrościowych, miał dostęp do literatury i znał reguły greckiej paidei. Stosował podobne do mędrców formuły, rady i wskazania oraz metody nauczania dzieci przez starszych. Do nich należy m. in. formuła: „niech pozostaną w twym sercu” (Pwt 6,6; por. Prz 3,3; 4,4.21) czy też wskazanie o przywiązywaniu zwoju prawa do ręki (Pwt 6,8; 11,18; Prz 1,9) oraz metoda napominana ucznia czy wezwanie do zapamiętania (Pwt 5,15; 8,2.18n; Mdr 12,22; Syr 28,26n).

Pierwszy etap „drogi wychowania” ukazuje troskę Pana Boga o swój lud. Obraz Boga jako ojca, który jest hojny („wydał ziemię”), wierny („jak ci obiecał”), troskliwy („będzie za was walczył”) i opiekuńczy („niósł cię, jak niesie ojciec swego syna”). Bóg jako Wychowawca ludu wyróżnia się wieloma szlachetnymi walorami, które warto i trzeba naśladować. Ma On jednak świadomość, że uczeń (lud) jest wciąż nieufny i uparty –„twardego karku” (por. Pwt 9,6.13; 10,16; 31,27).

Pedagogia drogi nawiązuje do opisu wyjścia z Egiptu, kiedy Bóg prowadził lud okrężną drogą pustynną ku Morzu Czerwonemu: „A Pan szedł przed nim w dzień jako słup obłoku, by ich prowadzić drogą, w nocy zaś jako słup ognia, aby im świecić, żeby mogli iść we dnie i w nocy” (Wj 13,21; por. Pwt 1,33; Ps 78,14; 105,39; Mdr 10,17-18; 18,3; Iz 4,5). Motyw „dwóch dróg” powraca dwukrotnie, tworząc konkluzję dwóch mów (11,26-28; 31,15-20). Był to materiał katechetyczny i liturgiczny, który był stosowany w celu utrwalenia tradycji i podczas liturgii do zawarcia i odnowienia przymierza: „[błogosławieństwo i przekleństwo] jeśli usłuchacie poleceń Pana, waszego Boga” (11,26n); „zachowywać Jego polecenia, prawa i nakazy” (30,16). Bóg jako Wychowawca posiada własny styl pedagogiczny: pozostawia swoim uczniom (ludowi) wolność wyboru, dlatego mówi się o „[wielu] drogach Bożych” (Ps 25,10; Iz 40,3; 55,8n; Mt 3,3; Rz 11,33; Hbr 3,10) i konsekwentnie o „woli Bożej” (Ps 18,22; 27,11; Mt 21,32). Jednak wyraźnie daje do zrozumienia, że tylko „droga Boża” oferują błogosławieństwo i dobrobyt (Pwt 30,9.16; Prz 8,13; Jr 25,5), prowadzi do życia (Mt 7,13n; Dz 2,28; 13,10) i wiedzie do Ojca (J 14,4-6).

Jeśli Bóg prowadzi lud swoimi drogami i formuje stopniowo śladami tych, którzy z niej korzystają, to jest to najlepsza droga wychowania. Warto jednak zapytać:

  • Jakim wychowawcą jest Pan Bóg?
  • Dokąd prowadzą „drogi Boże”?
  • Co to znaczy, że Jezus jest drogą prawdziwą (J 14,4-6)?

Módl się!

Panie, Boże mój, jakże czułym i opiekuńczym jesteś dla nas przewodnikiem i wychowawcą: „[nosisz nas], jak niesie ojciec swego syna, całą drogę…”, prowadzisz nas zawsze do celu – do ziemi obiecanej (nieba). Niestety my nie zawsze pozwalamy się prowadzić, jesteśmy ludem buntowniczym, nieufnym, nieposłusznym – o „twardym karku”. Prostuj, proszę, nasze złe wybory; sprowadzaj nas z naszych bezdroży życia, jak dobry pasterz szukaj nas cierpliwie i wytrwale oraz podprowadzaj do owczarni. Bądź dla nas – jak chce tego prorok – pasterzem, który „pasie swą trzodę, gromadzi [ją] swoim ramieniem, jagnięta nosi na swej piersi, owce karmiące prowadzi łagodnie”. Przez naszego Pana, Jezusa Chrystusa, Twojego Syna, który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, Bóg, przez wszystkie wieki wieków. Amen.


Żyj Słowem!

Wybierz kilka postaci biblijnych, które podążyły „drogami Bożymi”. Pójdź ich śladami – wkładaj swoje stopy w ich ślady. Zrób sobie także rachunek sumienia w oparciu o tekst proroka Ezechiela 34,1-31: Jakim jesteś pasterzem, przewodnikiem, nauczycielem i wychowawcą?

ks. Jan Kochel

_____________________________________

Działaj!

BÓG PROWADZI

Poproś, by dziecko opowiedziało co widzi na obrazku.

Zwróć uwagę na drogowskaz, który dzieli drogę na wie nierówne części.

  • Co może oznaczać znak „ – ” na czerwonym tle? (jak czerwone światło na skrzyżowaniu, zakaz wchodzenia);
  • Co może symbolizować znak „+” na zielonym tle? (droga wolna, można wchodzić)

Postać wychowawcy jest w ruchu, dziecko się przygląda. Wychowawca daje dobry przykład.

Poproś, by dziecko powiedziało, kto daje mu dobry przykład i w czym, jakich dziedzinach życia?

- Dlaczego wychowawca z taką pewnością idzie w prawą stronę? (idzie w kierunku światła).

Prawa strona drogi jest oświetlona (Oko Opatrzności rozświetla tę przestrzeń), lewa znajduje się w ciemności.

Trzeba tu podkreślić ważne dla wychowania wnioski:

1. Wychowawca widzi więcej niż wychowanek.

2. Wychowawca powinien zawsze iść w kierunku światła.

3. Światłem dla obu osób jest Bóg.

4. Boże światło i przykazania (drogowskaz) to dwa nierozerwalne elementy.

Porozmawiaj z dzieckiem o roli przykazań.

One wskazują drogę, one pomagają odróżnić światło od ciemności, one zapobiegają upadkom i błądzeniu.

Przykazania nie są bezmyślnie narzuconymi zakazami czy zakazami. One prowadzą do światła i je potwierdzają.

Jeszcze raz spójrzcie na wychowanka. Jeszcze nie ruszył, jeszcze się nie zdecydował. Zawsze przed dzieckiem są dwie drogi. Zawsze trzeba się zdecydować. To bardzo ważne, by nie być bezmyślnym, kapryśnym i nie ulegać złym podszeptom.

Porozmawiaj o dziedzinie, w której dziecko widzi swoje słabe wybory i oddalanie się od światła.

Pomódlcie się wspólnie, by miało siłę iść w kierunku światła, dobra i Boga.

Zwróć jeszcze uwagę, że światła jest więcej niż ciemności. Bóg rozświetla przed rodziną wiele pięknych dróg. Dobra jest więcej i to ono ostatecznie zwycięży. Bóg nigdy nas nie zostawi, choć czasem nie idziemy za jego podpowiedziami.

Bóg prowadzi nas po najlepszych drogach do najlepszych działań i właśnie na tym polega nasza mądrość, by dać się poprowadzić. Z Nim osiągamy szczęście, którego tak pragniemy.

ks. Artur Sepioło


Odpowiedzi - Forum Rodzinne

Dokąd prowadzą „drogi Boże”?

Sztuką wychowania jest odpowiedni wybór drogi, prowadzącej wychowanka ku dobru. Wierzymy, że w drodze do zbawienia to Bóg jest naszą Drogą. Dzięki wierze, lekturze Pisma Świętego, a przede wszystkim dzięki wcielaniu Słowa w czyny, staramy się podążać za ścieżką, którą Bóg - Dobry Wychowawca - chce nas doprowadzić do szczęścia. Poznanie tej Drogi wcale nie przychodzi z łatwością. Wymaga wysiłku, nierzadko

powoduje znudzenie, zmęczenie i chęć porzucenia dla czegoś łatwiejszego. Wolność, którą Bóg w swojej wspaniałomyślności nam dał, pozwala nam decydować, jaką ścieżkę obrać. Tymczasem doświadczenie pokazuje, że - paradoksalnie - lepiej stać się dobrowolnym "niewolnikiem Drogi". Większą i głębszą radość przynosi przecież osiągnięcie celu po przebyciu trudniejszej ścieżki niż pójście na łatwiznę i dojście donikąd. "Niewolnik Drogi" musi panować przede wszystkim nad sobą - nie poddawać się lenistwu, egoizmowi, zniechęceniu. Dzięki temu już kształtujemy w sobie postawę, do której zachęca nas Bóg: bycia aktywnym, wielkodusznym, pragnącym osiągnięcia czegoś więcej. Z tego natomiast w sposób naturalny stajemy się przykładem a nieraz pobudzamy zapałem innych wychowawców oraz wychowanków. Drogi Boże prowadzą do Życia przez duże Ż, i to Życia w obfitości.

"Dobry człowiek z dobrego skarbca swego serca wydobywa dobro, a zły człowiek ze złego skarbca wydobywa zło" (Łk 6,45).

D.J. Zaporowscy

Pliki do pobrania:

  1. Drogi wychowania5.mp3

Pozostałe tematy
Aktualności

Życzenia - Wielkanoc 2024

Raduj się, ziemio, opromieniona tak niezmiernym blaskiem, a oświecona jasnością Króla wieków, poczuj, że wolna jesteś od mroku, co świat okrywa! (Exultet)

Z okazji świąt Zmartwychwstania Pańskiego życzymy nadziei, by jej blask oświecał każdy dzień; miłości, by wypełniała wszelki mrok serca oraz wiary w pełne radości spotkanie Zmartwychwstałego Króla wieków. Redakcja ssb24.pl

więcej

Jak dobrze przeżyć W. Post?

WIELKI POST jest czasem walki duchowej i sztuki rozeznawania. Służą temu klasyczne formy pobożności: post, jałmużna, modlitwa..., droga krzyżowa, gorzkie żale, nawiedzanie kościołów stacyjnych, kazania pasyjne. Zapraszamy też do udziału w serii katechez o bałwochwalstwie; zob. katechezy.

więcej
zobacz wszystkie

Liczba wizyt: 13786362

Tweety na temat @Ssb24pl Menu
Menu