2020-04-08
W
proch każesz powracać śmiertelnym,
i mówisz: «Synowie ludzcy, wracajcie!»
Bo tysiąc lat w Twoich oczach
jest jak wczorajszy dzień, który minął,
niby straż nocna.
Porywasz ich: stają się jak sen poranny,
jak trawa, co rośnie:
rankiem kwitnie i jest zielona,
wieczorem więdnie i usycha.
Pierwsze stronice Biblii eksponują motyw długowieczności. Przykładowo, Set umarł mając 912 lat (Rdz 5,8), Noe odszedł z tego świata w wieku 950 lat (Rdz 9,29), a Jered przeżył 962 lata (Rdz 5,20). Rekordzistą, gdy chodzi o długowieczność, był Metuszelach. W Piśmie Świętym czytamy: Metuszelach umarł mając ogółem dziewięćset sześćdziesiąt dziewięć lat (Rdz 5,27). Czy jest możliwe, by ludzie żyli aż tak długo? Jedna z teorii głosi, że ludzie – szczególnie przed potopem – rzeczywiście żyli znacznie dłużej niż my teraz. Według innej teorii, liczby lat życia poszczególnych osób są tylko symboliczne. Zapis ten oznacza po prostu długie życie. Liczba 40, którą często spotykamy na kartach Pisma Świętego, niekoniecznie musi oznaczać konkretnej wartości, lecz może być symbolem jakiegoś długiego czasu. I odwrotnie, liczba 2 lub 3 może wskazywać na jakąś małą ilość. Wdowa z Sarepty Sydońskiej, w momencie spotkania z prorokiem Eliaszem, zbierała drewno. Tekst hebrajski używa tu formuły: šenajim ʽēṣîm (dosł. dwa drwa). W pismach starotestamentowych liczba 2 lub 3 znaczyła tyle co: niewiele, kilka, trochę (Rdz 40,10; Lb 9,22; Pwt 32,30; 1Krl 17,12; 2Krl 11,5).
Lata życia poszczególnych postaci biblijnych mogły wskazywać na sędziwy wiek samej rasy ludzkiej. Niektórzy bibliści twierdzą, że pod imionami patriarchów kryły się całe dynastie, a nie tylko pojedyncze postacie. Kiedyś zapytano 70-letniego szejka z Iranu o wiek. Ten oświadczył, że ma 640 lat. Jak to możliwe? Ów człowiek dołożył bowiem do swego wieku lata wszystkich swoich potomków. Nie można również zapominać, że długowieczność w Biblii była wyrazem Bożego błogosławieństwa. Pierwsze przykazanie, do którego dołączono obietnicę długiego życia, wiązało się ze czcią i szacunkiem względem rodziców: Czcij ojca twego i matkę twoją, abyś długo żył na ziemi, którą Pan, Bóg twój, da tobie (Wj 20,12). Kiedy wertujemy karty Pisma Świętego, to zauważamy, że życie poszczególnych bohaterów ulega sukcesywnemu skracaniu. Może być to symboliczny obraz tego, w jaki sposób grzech sprowadza śmierć na świat.
Autor Księgi Mądrości zapisał: Sprawiedliwy, choćby umarł przedwcześnie, znajdzie odpoczynek. Starość jest czcigodna nie przez długowieczność i liczbą lat się jej nie mierzy: sędziwością u ludzi jest mądrość, a miarą starości – życie nieskalane (Mdr 4,7-9). Jest to ewidentne nawiązanie do greckiej literatury i przekonania o tym, że ulubieńcy bogów umierają w młodym wieku. O wartości życia nie decydowała długowieczność, lecz kwalifikacje moralne. Takie myślenie było jednak obce Żydom, którzy kochali życie i pragnęli dożyć późnej starości – tak jak patriarchowie.
Psalm 90 ukazuje kruchość ludzkiego życia. Człowiek został stworzony przez Boga z prochu (Rdz 3,19). Papież Benedykt XVI – nawiązując do tego fragmentu – powiedział: Tak, jestem prochem, ale prochem kochanym przez Boga, ukształtowanym przez Jego miłość i ożywionym Jego życiodajnym tchnieniem. Człowiek po śmierci wraca do ziemi i na powrót staje się prochem (Ps 103,14; Ps 104,29; Ps 146,4). Widać tu zatem kontrast pomiędzy wiecznym Bogiem, a doczesnym człowiekiem. Psalmista przyrównał krótkotrwałość ludzkiego życia do nocnego spoczynku. Często tak jest, że nastawiamy budzik, kładziemy się spać i nagle musimy już wstawać. Jaka ta noc była krótka – powtarzamy wychodząc z łóżka. Tak też szybko przeminie nasze życie. W Psalmie 90 autor natchniony przyrównał również życie do trawy, która rano jest zielona i kwitnąca, a wieczorem więdnie i usycha. Najprawdopodobniej obraz ten wynikał z obserwacji roślinności, która wczesną wiosną pokrywała pustynne tereny Judei. Rośliny te – pod wpływem gorącego wiatru wschodniego – bardzo szybko usychały. Tak też szybko przeminie nasze życie.
Życie szybko ucieka. Pomyśl o najstarszych osobach w Twojej rodzinie – pomódl się za nie, odwiedź, podaruj swój czas, zaoferuj pomoc, porozmawiaj, napisz list itp.