Sen o powrocie

2020-07-15

A gdy Herod umarł, oto Józefowi w Egipcie ukazał się anioł Pański we śnie i rzekł: «Wstań, weź Dziecię i Jego Matkę i idź do ziemi Izraela, bo już umarli ci, którzy czyhali na życie Dziecięcia». On więc wstał, wziął Dziecię i Jego Matkę i wrócił do ziemi Izraela. Lecz gdy posłyszał, że w Judei panuje Archelaos w miejsce ojca swego, Heroda, bał się tam iść. Otrzymawszy zaś we śnie nakaz, udał się w strony Galilei. Przybył do miasta, zwanego Nazaret, i tam osiadł. Tak miało się spełnić słowo Proroków: Nazwany będzie Nazarejczykiem.

Król Herod zmarł w 4 r. p.n.e. Z tekstu biblijnego wynika, że Święta Rodzina przebywała wówczas w Egipcie, gdzie schroniła się przed krwawą polityką tego monarchy. Herod – chcąc pozbyć się Jezusa – postanowił zabić w Betlejem i jego okolicach wszystkich chłopców w wielu do lat dwóch. W ten sposób chciał mieć stuprocentową pewność, że wśród pomordowanych dzieci będzie również nowonarodzony król żydowski. Życie Dzieciątka Jezus zostało jednak ocalone dzięki Bożej interwencji. Jakże ta historia jest podobna do pewnej legendy, o której wspomina żydowski historyk Józef Flawiusz. Otóż astrologowie poinformowali faraona o narodzinach Mojżesza, który miał wyprowadzić Izraelitów z Egiptu. Ojciec Mojżesza dowiedział się podczas snu o planach faraona, który postanowił pozabijać wszystkich chłopców hebrajskich. Dzięki temu zdążył uciec z synem i ocalić mu życie: „Nad ojcem Mojżesza ulitował się Bóg, wzruszony jego błaganiem, i ukazując mu się we śnie upomniał go, by nie tracił nadziei na poprawę losu; On bowiem pamięta o ich pobożności i nigdy nie przestanie wynagradzać za nią; przecież to z Jego łaski nieliczni przodkowie Izraelitów rozmnożyli się w plemię tak potężne” (Antiquitates judaicae 2,7,2).

Po śmierci Heroda, anioł Pański ukazał się Józefowi we śnie i powiedział: „Wstań, weź Dziecię i Jego Matkę…”. Tymi samymi słowami anioł Pański zwrócił się do Józefa także wówczas, gdy trzeba było ratować życie Jezusa i uciekać do Egiptu. Tym razem anioł Pański poinformował Józefa, że umarli już ci, którzy czyhali na życie Jezusa i że Święta Rodzina może bezpiecznie wrócić do swojej ojczyzny. Jakże nie wspomnieć w tym miejscu postaci Mojżesza, który pewnego dnia był świadkiem, jak Egipcjanin bił Hebrajczyka. Mojżesz stanął w obronie swojego rodaka, zabił Egipcjanina, a jego ciało zakopał w piasku. Wieść o tym wydarzeniu szybko dotarła do faraona. Mojżesz – by ocalić swoje życie – musiał uciekać z Egiptu. Przez wiele lat przebywał na ziemiach należących do Madianitów. Któregoś dnia JHWH objawił się Mojżeszowi i powołał go na wyzwoliciela narodu wybranego z niewoli egipskiej. Bóg między innymi wypowiedział do Mojżesza takie słowa: „Wracajże do Egiptu, gdyż umarli wszyscy ci, którzy czyhali na twe życie” (Wj 4,19).

Jak tylko Józef dowiedział się, że w Judei następcą Heroda został jego syn – Archelaos, bał się tam iść. Józef Flawiusz zanotował, że Archelaosa cechowały okrucieństwo i zbytek. Władca ten odnosił się lekceważąco do Żydów i był odpowiedzialny za śmierć ok. 3000 z nich. Józef – oczywiście we śnie – otrzymał nakaz, by zaprowadzić Świętą Rodzinę do Galilei. Tam z kolei panował drugi syn Heroda – Antypas. Józef Flawiusz stwierdził, że był to władca, który lubił życie spokojne i wygodne.

Józef, Maryja i Jezus osiedlili się w Nazarecie. Miasto to położone jest w Galilei, którą często nazywano „Galileą pogan”, ponieważ ludność żydowska mieszała się tam z ludnością pogańską. Nazaret było miastem rodzinnym Maryi. To właśnie tam miało miejsce zwiastowanie i to właśnie tam Jezus spędził swe dzieciństwo i młodość.

Miłosierny Boże, spraw, aby uchodźcy i migranci,
pozbawieni domu, rodziny i wszystkiego, co znajome,
doświadczali Twej obecności wypełnionej miłością.
Ogrzej serca młodych, podeszłych wiekiem i tych,
którzy są wśród nich najsłabsi.
Spraw, aby czuli, że im towarzyszysz,
tak jak towarzyszyłeś Jezusowi, Maryi i Józefowi,
gdy byli uchodźcami w Egipcie.
Pomóż znaleźć im nowy dom i nową nadzieję.
Otwórz nasze serca, byśmy przyjęli ich
jak nasze siostry i naszych braci,
a w ich twarzach dostrzegli Twego Syna, Jezusa.
Amen.

Zrób coś dobrego dla swoich sąsiadów.

ks. Łukasz Florczyk

fot. A. Macura