Prz 31,10-31

Niewiastę dzielną któż znajdzie? Jej wartość przewyższa perły. Serce małżonka jej ufa, na zyskach mu nie zbywa; nie czyni mu źle, ale dobrze przez wszystkie dni jego życia. O len się stara i wełnę, pracuje starannie rękami. Podobnie jak okręt kupiecki żywność sprowadza z daleka. Wstaje, gdy jeszcze jest noc, i żywność rozdziela domowi, <a obowiązki - swym dziewczętom>. Myśli o roli - kupuje ją: z zarobku swych rąk zasadza winnicę. Przepasuje mocą swe biodra, umacnia swoje ramiona. Już widzi pożytek z swej pracy: jej lampa wśród nocy nie gaśnie. Wyciąga ręce po kądziel, jej palce chwytają wrzeciono. Otwiera dłoń ubogiemu, do nędzarza wyciąga swe ręce. Dla domu nie boi się śniegu, bo cały dom odziany na lata, sporządza sobie okrycia, jej szaty z bisioru i z purpury. W bramie jej mąż szanowany, gdy wśród starszyzny kraju zasiądzie. Płótno wyrabia, sprzedaje, pasy dostarcza kupcowi.Strojem jej siła i godność, do dnia przyszłego się śmieje.Otwiera usta z mądrością, na języku jej miłe nauki. Bada bieg spraw domowych, nie jada chleba lenistwa. Powstają synowie, by szczęście jej uznać, i mąż, ażeby ją sławić: «Wiele niewiast pilnie pracuje, lecz ty przewyższasz je wszystkie». Kłamliwy wdzięk i marne jest piękno: chwalić należy niewiastę, co boi się Pana. Z owocu jej rąk jej dajcie, niech w bramie chwalą jej czyny.

Autor natchniony Księgi Przysłów niewiele pisze na temat wyglądu zewnętrznego dzielnej niewiasty. Zaznacza tylko, że szaty owej kobiety były wykonane z bisioru i purpury. A przecież były to najbardziej luksusowe tkaniny, jakie znano w starożytności. W innym miejscu czytamy: „Kłamliwy wdzięk i marne jest piękno”. Dla Pana Boga liczy się nie tyle wygląd zewnętrzny, co wnętrze człowieka. Doskonałym przykładem na to jest historia powołania Dawida na króla. Otóż Bóg posłał proroka Samuela do Betlejem, by w domu Jessego namaścił na króla jednego z jego synów. W pierwszej kolejności Samuel spostrzegł Eliaba. Prorok był przekonany, że to właśnie jego za parę minut namaści na króla. Bóg jednak powiedział do Samuela: „Nie zważaj ani na jego wygląd, ani na wysoki wzrost, gdyż nie wybrałem go, nie tak bowiem człowiek widzi <jak widzi Bóg>, bo człowiek patrzy na to, co widoczne dla oczu, Pan natomiast patrzy na serce” (1Sm 16,7). Kolejni synowie, których Jesse przedstawiał prorokowi, również nie zostali wybrani. Wreszcie wybór padł na Dawida, który był najmłodszy w rodzinie. Zapewne Samuel był zaskoczony tą Bożą decyzją, ale posłusznie wziął róg z oliwą i namaścił Dawida na króla. O tym wydarzeniu można przeczytać w 1Sm 16,1-13.

Autor natchniony zwrócił uwagę na to, że dzielna niewiasta jest bardzo pracowita, niezwykle zręczna, wytrwała i przedsiębiorcza. Wyświadcza ona wiele dobra swojemu mężowi i synom oraz pomaga ludziom ubogim. Kobieta ta przemawia z mądrością i poucza z dobrocią/miłosierdziem. Dzielna niewiasta pracuje do późna w nocy („jej lampa wśród nocy nie gaśnie”) i wstaje bardzo wcześnie („wstaje, gdy jeszcze jest noc”). Śpi zatem bardzo krótko, jakby szkoda jej było każdej godziny. Oprócz tych wszystkich powyższych zalet jest jeszcze jedna, chyba najbardziej istotna. Dzielną niewiastę wyróżnia bojaźń Boża, która jest szkołą, pełnią, koroną i korzeniem mądrości (zob. Prz 15,33; Syr 1,16.18.20). I choć wielkim jest człowiek, który odnalazł mądrość, to jednak nikt nie przewyższy tego, kto się boi Boga (Syr 25,10).

Z Prz 31,10-31 (tekst o dzielnej niewieście) wiąże się perykopa Hi 31,1-40, w której autor – na przykładzie Hioba – wskazuje na cechy dzielnego mężczyzny. Taka osoba: unika grzechu, obłudy, chciwości, nienawiści i cudzołóstwa, szanuje wszystkich ludzi (nawet nisko postawionych), wspomaga biednych i potrzebujących, jest gościnna, potrafi przyznać się do swoich win oraz stara się nikogo nie krzywdzić.

Dla mnie taką dzielną, piękną i mądrą niewiastą była Abigail. Jej historię można przeczytać w 1Sm 25. Była ona żoną Nabala. Jego imię znaczy: „nierozumny, głupi”. I taki też był. Po śmierci Samuela, Dawid i jego ludzie osiedli na terenach, na których wypasano stada należące do Nabala. Obie grupy żyły ze sobą w pokoju. Mało tego, ludzie Dawida stanowili coś w rodzaju muru ochronnego dla pasterzy i trzód Nabala. Gdy nadszedł czas strzyżenia owiec, Dawid posłał do Nabala kilku swoich ludzi. Mieli poinformować mężczyznę o wyświadczonej mu przysłudze oraz mieli go poprosić o żywność. Nabal wykazał się skąpstwem i bardzo źle potraktował przybyłe do niego osoby. Na wieść o tym Dawid wpadł w gniew, zabrał miecz i 400 wojowników, i ruszył w kierunku Karmelu. Chciał zabić Nabala i wszystkich mężczyzn w jego domu. Jeden ze sług Nabala opowiedział o wszystkim Abigail. Ta przygotowała chleb, wino, mięso, rodzynki, ciastka figowe oraz ziarna i wyruszyła na spotkanie z Dawidem. Mąż Abigail o niczym nie wiedział. Abigail udało się przekonać Dawida, że nierozważne słowa jej męża nie usprawiedliwiają rozlewu krwi. Kiedy Abigail wróciła do domu, jej mąż był nietrzeźwy. Gdy tylko doszedł do siebie, Abigail opowiedziała mu o spotkaniu z Dawidem. Serce Nabala „zamarło i stał się jak kamień”. Po 10 dniach zmarł. Gdy Dawid dowiedział się o wszystkim, zaproponował Abigail małżeństwo. Kobieta zgodziła się bez wahania.

Zastanów się: