Mojżesz, pośrednik słowa Bożego

2021-01-13

Wtedy cały lud, postrzegając grzmoty i błyskawice oraz głos trąby i widząc górę dymiącą, przeląkł się i drżał, i stał z daleka. I mówili do Mojżesza: "Mów ty z nami, a my będziemy cię słuchać! Ale Bóg niech nie przemawia do nas, abyśmy nie pomarli!" Mojżesz rzekł do ludu: "Nie bójcie się! Bóg przybył po to, aby was doświadczyć i pobudzić do bojaźni przed sobą, żebyście nie grzeszyli". Lud stał ciągle z daleka, a Mojżesz zbliżył się do ciemnego obłoku, w którym był Bóg.

Scena zawarcia przymierza na Synaju nawiązuje do treści Wj 14. Tam Mojżesz wzywał lud do wyzbycia się strachu przed Egipcjanami i wzbudzenia w sobie bojaźni Bożej. Tutaj zachęca do opanowana strachu przed Bogiem i zachowania w sobie bojaźni wobec Jego majestatu przez posłuszeństwo nakazom Prawa. Nadal, podobnie jak w poprzedniej scenie (Wj 14,10-14), widoczne jest napięcie między czasownikiem „widzieć” i „bać się”. Grecka Biblia tłumaczy „grzmoty” wyładowań atmosferycznych jako „głos” Boga.

Doświadczenie teofanii ma swoje dalsze konsekwencje. Lud prosi Mojżesza, aby to on przemawiał, gdyż głos Boga budzi lęk u słuchaczy. Pierwszą reakcją na objawienie się Boga jest poczucie przerażenia. Odpowiedź Mojżesza skupia się więc na doświadczeniu strachu. Kiedy zachęca on lud do odwago („Nie bójcie się!”), ma na myśli strach w jego wymiarze psychologicznym, jako skutek groźnych zjawisk przyrodniczych (pustynna burza). Kiedy zaś mówi, że Bóg chce ich pobudzić do „bojaźni przed sobą”, to wskazuje na bojaźń Boża jako wyraz pobożności.

Zjawiska towarzyszące objawieniu się Boga na Synaju nie miały uśmiercić ludu, lecz wzbudzić w nim respekt wobec Bożych przykazań. Bóg „doświadcza” więc swój lud w celu przemiany strachu w bojaźń Bożą. Jeśli lud boi się Boga już tylko ze względu na Jego majestat, to potrafi okazać posłuszeństwo objawieniu, jakie ma otrzymać w słowach Dekalogu. Mojżesz zaś „zbliża się” do obłoku, w którym jest obecny Bóg. Jako pośrednik przymierza staje on po stronie Boga, aby przekazać ludowi Jego wolę.

Symboliczna scena na Synaju skłania nas do refleksji nad naszym widzeniem Boga.

• Czy budzi On w nas tylko poczucie grozy i dystansu (misterium tremendum)?
  
• Czy też, przez życie sakramentalne, prowadzi do fascynacji Jego bliskością?
  
• Czy nadal przeważa w nas strach niewolniczy, czy zażyłość ze słowem Bożym stopniowo wprowadza w miłosną zażyłość stworzenia ze Stwórcą, grzesznika ze Zbawcą?