Rozważania tematyczne: Maryja - kobieta przy Nadziei
Nadzieja w Psalmach
2025-06-28
W Roku Jubileuszowym 2025 jako pielgrzymi nadziei "przemierzamy" stronice Pisma Świętego, by odnaleźć słowa nadziei. Na 192 miejsc, w których pojawia się ten termin w całej Biblii, 21 razy odnajdujemy go w Psalmach (Flis, 648n). W Psałterzu, który jest "skarbcem modlitwy" (KO 15), pragniemy odczytać orędzie nadziei na dziś oraz wskazania, jak żyć cnotą nadziei w czasach współczesnych.
Czytaj!
[2] Kiedy Cię wzywam, odpowiedz mi,
Boże, co sprawiedliwość mi wymierzasz.
Tyś mnie wydźwignął z utrapienia -
zmiłuj się nade mną i wysłuchaj moją modlitwę!
[3] Mężowie, dokąd chwała moja będzie w pogardzie?
Czemu kochacie marność i szukacie kłamstwa?
[4] Wiedzcie, że Pan mi okazuje cudownie swą łaskę,
Pan mnie wysłuchuje, ilekroć Go wzywam.
[5] Zadrzyjcie i nie grzeszcie,
rozważcie na swych łożach i zamilknijcie!
[6] Złóżcie należne ofiary
i miejcie w Panu nadzieję!
[7] Wielu powiada: "Któż nam ukaże szczęście?"
Wznieść ponad nami, o Panie, światłość Twojego oblicza!
[8] Wlałeś w moje serce więcej radości
niż w czasie obfitego zbioru pszenicy i młodego wina.
[9] Gdy się położę, zasypiam spokojnie,
bo tylko Ty, Panie,
pozwalasz mi mieszkać bezpiecznie.
Ps 4,2-9 (BT)
Rozważ!
Dzieło właściwego odczytania przesłania Psałterza jest zadaniem Kościoła, które podejmuje wytrwale przez całe dzieje zbawienia. Psalmy służą modlitwie i nauczaniu życia, liturgii i duchowości; są drogowskazami dla wszystkich ludzi dobrej woli, ale przede wszystkim dla chrześcijan. Choć są to poematy grane i śpiewane przez króla Dawida na strunach harfy i duszy, to wybrzmiewają wciąż jako hymny i pieśni aktualne i żywe w każdym czasie.
Psalm 4 jest modlitwą i napomnieniem, pieśnią boleści (lamentacją) oraz przesłaniem nadziei "w Panu" (4,6) oraz wyrazem przekonania, że "[...] tylko Ty, Panie, pozwalasz mi mieszkać bezpiecznie" - "[...] Ty sam Panie, dajesz mi spoczywać w nadziei" (4,9).
"Kościół prosi [w tym Psalmie] o wysłuchanie swej modlitwy; gani pogan, że idą za marnością (4,2-5); następnie zachęca wszystkich, by porzucili ofiary ze zwierząt i składali ofiarę sprawiedliwości z samych siebie (4,6-7a); wreszcie przypomina nieskończone dobra, jakich Bóg udziela chrześcijanom" (4,7b-9)" - wyjaśnia ks. prof. A. Tronina (Psałterz Biblii Greckiej, 21).
Przesłanie nadziei Psalmista przywołuje po modlitwie i napomnieniu, zachęcając do odpowiedzi na istotne pytanie: "Któż nam ukaże szczęście?" - "Kto nam ukaże to, co dobre?" (4,7a BT i BŚP). Psalmista przekonuje, że wyznanie ufności winno dominować nad skargą. Wierzący, jak król Dawid, nieustannie doświadcza pomocy Boga (4,2), stale ogłasza ją poganom (czcicielom bożków) i zachęca, by jak on zaufali jedynemu Bogu i Panu (4,3-7), który jest źródłem radości, dobra, szczęścia i bezpieczeństwa (4,8-9).
Medytacja nad "orędziem nadziei" jest rachunkiem sumienia chrześcijanina nad swoim postępowaniem moralnym (dobrem i złem w życiu). Rozeznanie duchowe i głębokie zaufanie wobec Pana, który "mnie wysłucha, gdy będę Go wzywał!" (4,4b), pozwala Psalmiście zachować równowagę wobec niesprawiedliwości, której doświadcza w swoim życiu.
Chrześcijanin śpiewając i modląc się psalmem 4, podobnie jak Psalmista, woła w końcu o "światło rozpromienionego oblicza" Boga bogatego w miłosierdzie i łaskawość (zob. Ps 31,17; 44,4; 80,4.8.90; Lb 6,25). Właśnie tak śpiewa mąż pełen nadziei: "Niech Bóg się zmiłuje nad nami, / niech nam błogosławi; / niech rozpromieni nad nami swe oblicze!" (Ps 67,2).
W Psalmach Bóg wyraźnie ukazuje współczesnemu człowiekowi, który się modli i ufa, swoje oblicze, widzialne w osobie Jezusa, Syna Bożego, który sam modli się z wysokości krzyża: "[Ojcze] w ręce Twoje oddaję życie moje" (por. Ps 31,6; Łk 23,46). Wzorem ufnej modlitwy jest modlitwa Maryi - kobiety nadziei, która wyśpiewuje swój hymn Magnificat, przeplatany fragmentami psalmów (Łk 1,46-56; por. Ps 111,9; 103,13.17; 89,10; 107,9).
Warto zatem zapytać:
- Jaka jest moja modlitwa?
- Czy modlę się Psalmami - Liturgią Godzin?
- W czym upatruję nadziei dla siebie i mojej wspólnoty?
Módl się!
Kiedy wołałem, wysłuchał mnie Bóg,
który wymierza mis sprawiedliwość.
W utrapieniu rozszerzyłeś me serce;
zmiłuj się nade mną i wysłuchaj mojej modlitwy!
Synowie ludzcy, dokąd będziecie sercem ociężali,
czemu kochacie marność i szukacie kłamstwa?
Wiedzcie, że cudownie wysławiać Pana Świętego swego.
Pan mnie wysłucha, gdy będę Go wzywał!
Gniewajcie się, ale nie grzeszcie (Ef 4,26),
co mówicie w sercach, opłakujcie na swych łożach!
Złóżcie ofiarę sprawiedliwości i zaufajcie Panu!
Wielu mówi: Któż nam ukaże szczęście?
Naznaczona jest na nas światłość oblicza Twego, Panie!
Radość wlałeś w serce moje,
większą niż w czasie obfitych zbiorów zboża, wina i oliwy.
Spokojnie w swoim czasie położę się i zasnę,
bo Ty sam, Panie, dajesz mi spoczynek w nadziei!
Ps 4,2-9 (Psałterz Biblii Greckiej, 20-21)
Żyj Słowem!
Odmawiaj wytrwale Liturgię Godzin, zwracając uwagę na słowa o nadziei i ufności; pamiętaj również, aby zawsze na koniec dnia zrobić rachunek sumienia wg biblijnej reguły (zob. Ps 4,5; Ef 4,26).
ks. Jan Kochel
fot. Inkunabuł Psałterz floriański (ok. 1405).
