2025-09-04
Opat Senones (Francja) Augustyn A. Calmet (zm. 1757) porównał Psałterz do barwnego gobelinu o wyraźnie zarysowanych i wyznaczonych obszarach, które nazwano później „gatunkami literackimi” – zauważył kard. C.M. Martini we wstępie do współczesnego komentarza. I dodał: „Aby poznać ten «mikrokosmos», sprawić, by nieustannie rozbrzmiewał on w Kościele i w sercu poszczególnych wiernych jako «głos Oblubienicy przemawiającej do Oblubieńca», zgodnie z sugestywną definicją Psałterza, utkaną przez Sobór Watykański II (KL 84), konieczna jest poważna praca badawcza, gdyż psalmy, poza tym, że są utworami mistycznymi i teologicznymi, często są również pieśniami o wysokiej wartości poetyckiej, pełnymi błyskotliwych symboli, zbudowanymi z żywych i złożonych wyrażeń literackich, naznaczonymi przez różne czasy, w których powstawały” (Ravasi, cz. I, 5n). Potwierdza to kolejny psalm, który ukazuje nadzieję Boga dla całego stworzenia, „krańców ziemi i mórz dalekich” oraz człowieka, który jest koroną tego dzieła.
Czytaj!
[1] Psalm Dawida. Pieśń.
[2] Ciebie należy wielbić,
Boże, na Syjonie.
Tobie ślubów dopełniać,
[3] co próśb wysłuchujesz.
Do Ciebie przychodzi wszelki śmiertelnik,
[4] wyznając nieprawości.
Przygniatają nas nasze przewiny:
Ty je odpuszczasz.
[5] Szczęśliwy, kogo wybierasz i przygarniasz:
mieszka on w Twoich pałacach.
Niech nas nasycą dobra Twego domu,
świętość Twojego przybytku!
[6] Twoja sprawiedliwość odpowiada nam cudami,
Boże, nasz Zbawco,
nadziejo wszystkich krańców ziemi
i mórz dalekich,
[7] który swą mocą utwierdzasz góry,
jesteś opasany potęgą,
[8] który uśmierzasz burzliwy szum morza,
huk jego fal, zgiełk narodów.
[9] Przejęci są trwogą mieszkańcy krańców ziemi
z powodu Twych znaków.
Ty zaś napełniasz radością podwoje zachodu i wschodu.
[10] Nawiedziłeś ziemię i nawodniłeś,
ubogaciłeś ją obficie.
Strumień Boży wodą jest wezbrany,
zboże im przygotowałeś.
Tak przygotowałeś ziemię:
[11] bruzdy jej nawodniłeś, wyrównałeś jej
skiby,
deszczami ją spulchniłeś i pobłogosławiłeś jej płodom.
[12] Rok uwieńczyłeś swymi dobrami
i Twoje ślady opływają tłustością.
[13] Stepowe pastwiska są pełne rosy,
a wzgórza przepasują się weselem.
[14] Łąki się stroją trzodami,
doliny okrywają się zbożem,
wznoszą okrzyki radości, a nawet śpiewają.
Ps 65[64],1-14 (BT)
Rozważ!
Psalm 65[64] to pieśń dziękczynna, która wysławia radość wszelkich stworzeń z opatrzności Bożej. Najpierw uderza troska Stwórcy nad grzesznym ludem, którego „próśb wysłuchuje” i „odpuszcza [jego] winy”. Wymowna jest konkluzja psalmu: „Szczęśliwy, kogo wybierasz i przygarniasz: / mieszka on w Twoich pałacach. / Niech nas nasycą dobra Twego domu, / świętość Twojego przybytku!” (ww. 2-5). Potem pojawia się temat Bożego oddziaływania na ziemię, morze i góry „od wschodu do zachodu” (ww. 6-9). W końcu „znajdujemy opis wiosny (por. ww. 9-14): w pełnym światła i wypełnionym przez słońce pejzażu Bliskiego Wschodu niosący urodzaj deszcz wyraża wierność Pana wobec stworzenia (por. Ps 104[103],13-16)” (Liturgia godzin z papieżem, 149).
Całe stworzenie wyraża więc radość i promieniuje nadzieją z Opatrzności Bożej. „Według Biblii świat stworzony jest mieszkaniem ludzkości, a grzech stanowi zamach na jego porządek i doskonałość. Dlatego też nawrócenie oraz przebaczenie przywracają wszechświatu integralność i harmonię” – uczył święty papież Jan Paweł II.
W pierwszej części Psalmu modlący się przenosi się do wnętrza świątyni na Synaju w Jeruzalem. „Przybywa do niej lud z całą swoją nędzą moralną, aby prosić o wyzwolenie od zła (por. ww. 2-4). Po uzyskaniu odpuszczenia win, wierni czują się gośćmi Boga, są Mu bliscy i mogą być dopuszczeni do Jego stołu, aby cieszyć się zażyłością z Nim (por. ww. 4-5)” (Liturgia godzin z papieżem, 149). Bóg obecny w świątyni słucha, przebacza i błogosławi. Psalm mówi, że jest ON źródłem nadziei dla ludu i dla całego stworzenia.
Drugą część Psalmu otwiera inwokacja: „Twoja sprawiedliwość odpowiada nam cudami, / Boże, nasz Zbawco, / nadziejo wszystkich krańców ziemi i mórz dalekich, / który swą mocą utwierdzasz góry, / jesteś opasany potęgą, / który uśmierzasz burzliwy szum morza, / huk jego fal, zgiełk narodów” (ww. 6-8). Wśród znaków towarzyszących Bogu Stwórcy wyróżnia się „burzliwy szum morza” (Ps 65,8a). W Biblii wody morskie są symbolem chaosu, przeciwstawne porządkowi stworzenia (por. Hi 38,8-11). Dlatego Jezus ucisza burzę na jeziorze, „(…) wstał, rozkazał wichrom i jezioru, i nastała głęboka cisza” (Mt 8,26b). Pan i Zbawiciel przywraca ład i wiarę wśród swoich uczniów; nie tylko uśmierza „burzliwy szum morza” i „huk jego fal”, ale uspakaja również „zgiełk narodów” (Ps 65,8), czyli lęki, niepokoje i braki – rozbudza nadzieję (Ps 65,6).
W trzeciej części Psalmu wody stają się życiodajne – „wody życia i płodności”, które „na wiosnę użyźniają ziemię i doskonale symbolizują nowe życie wiernych, który uzyskał przebaczenie (…). Bóg nawadnia ziemię spękaną od suszy i zimowych mrozów pojąc ją deszczami. Pan przypomina rolnika (por. J 15,1), który trudzi się, by wyrosło ziarno i zakiełkowały trawy. Przygotowuje teren, podlewa bruzdy, rozbija grudy ziemi, nawadnia całe pole” (Liturgia godzin z papieżem, 150).
Obraz Boga Stwórcy i Zbawiciela swego ludu skłania do pytań:
Módl się!
Tobie należy się, Boże, pochwalna pieśń na Syjonie,
* i tobie niech oddadzą śluby w Jeruzalem.
Wysłuchaj modlitwy mojej,
* do ciebie przychodzi każdy człowiek.
Wzięły górę nad nami grzechy nasze,
* lecz ty odpuścisz nam winy.
Błogosławiony, któregoś wybrał i dopuścił,
* by mieszkał w twoich sieniach.
* Nasycimy się dobrami domu twego,
* twego świętego przybytku.
Dziwny w sprawiedliwości, wysłuchaj nas,
* Boże zbawienia naszego,
* nadziejo wszech krańców świata i dalekiego morza.
Ty, co utwierdzasz góry mocą swoją, przepasany siłą,
który wzburzasz głębie morza
* i wprawiasz w szum jego fale.
* Trwożą się narody,
drżą mieszkańcy wszech ziem na widok twych cudów,
* aż rozradujesz świat od wschodu do zachodu.
Nawiedziłeś ziemię i napoiłeś ją,
* uposażyłeś ją bogato.
* Upusty boże pełne są wody;
* zasiewasz zboże
* i każesz mu rosnąć.
Napawasz bruzdy,
* mnożysz urodzaj,
* deszcz spływający raduje kiełki.
Wieńczysz rok dobrocią swoją
* i pola twoje obfitują w plony.
Zielenią się pastwiska stepowe
* i wzgórza przepasują się weselem.
Łąki roją się od owiec,
* a doliny falują zbożem,
* wszystko raduje się i weseli.
Ps 65 (tłum. L. Staff)
Żyj Słowem!
Papież Franciszek w encyklice Laudato si` uczył nas prawdziwej ekologii (nie ideologii), która obejmuje ekologię środowiskową, gospodarczą i społeczną (por. Ls 137-142), ekologię kulturową (Ls 143-146) oraz ludzką ekologię życia codziennego (Ls 147-155). Przypomniał, że „ludzka ekologia jest nierozerwalnie związana z pojęciem dobra wspólnego (…), dobro wspólne wymaga pokoju społecznego, a mianowicie bezpieczeństwa i stabilności określonego ładu” (Ls 156n). Zabiegajmy o szerzenie w dzisiejszym społeczeństwie tak pojętej „ekologii integralnej”.