Promotorzy metody Lectio Divina - Innocenzo Gargano OSB Cam.
2011-09-29
Renesans lectio divina jest widoczny w bogatej literaturze na temat tej starożytnej praktyki. Od kilkudziesięciu lat zwłaszcza wyd. "Apostolstwa Modlitwy" (WAM), wyd. Księży Sercanów (SCJ), wyd. Salwator czy Sióstr Loretanek uczyniły wiele, aby przybliżyć dorobek wielkich współczesnych propagatorów lectio divina. Przywołajmy kilku z nich.
Trzecią postać, której zawdzięczamy wiele, gdy chodzi o ożywienie praktyki lectio divina, to Innocenzo Gargano OSB Cam. Włoski kameduła związany jest z Papieskim Instytucie Wschodnim, pełni funkcję przełożonego Wspólnoty San Gregorio al Celio w Rzymie. Kieruje też działem publikacji i działalnością kulturalną klasztoru w Caamaldoli, w ramach którego prowadzi kursy biblijne zwane popularnie "Tygodniem lectio divina". Ojciec Gargano jest również redaktorem znanego czasopisma biblijnego "Parola Spirito e Vita". W ostatnich latach dużą popularnością cieszy się seria jego książek, które są zapisem wspomnianych kursów biblijnych.
Te praktyczne książki są wprowadzeniem w konkretne teksty biblijne prowadzone metodą lectio divina:
- Lectio divina. Wprowadzenie, Kraków 2001 (tom 1);
- do Ewangelii dzieciństwa, Kraków 2013 (tom 23);
- do Ewangelii Mateusza (1), Kraków 2001 (tom 2);
- do Ewangelii Mateusza (2), Kraków 2014 (tom 24);
- do Ewangelii Mateusza (3), Kraków 2014 (tom 25);
- do Ewangelii Mateusza (4), Kraków 2015 (tom 26);
- do Ewangelii Mateusza (5), Kraków 2016 (tom 27);
- do Ewangelii Mateusza (6), Kraków 2016 (tom 28);
- do Ewangelii Mateusza (7), Kraków 2016 (tom 29);
- do Ewangelii Marka, Kraków 2001 (tom 3);
- do Ewangelii Marka. Początek (1) (tom 30);
- do Ewangelii Marka (2) (tom 31);
- do Ewangelii Marka (3) (tom 32);
- do Ewangelii Marka (4) (tom 33);
- do Ewangelii Łukasza (1), Kraków 2001 (tom 4);
- do Ewangelii Łukasza (2), Kraków 2001 (tom 5);
- do Ewangelii Łukasza (3), Kraków 2012 (tom 20);
- do Ewangelii Łukasza (4), Kraków 2012 (tom 21);
- do Ewangelii Łukasza (5), Kraków 2013 (tom 22);
- do Ewangelii Jana (1), Kraków 2001 (tom 6);
- do Ewangelii Jana (2), Kraków 2001 (tom 7);
- do Ewangelii Jana (3), Kraków 2002 (tom 8);
- do Ewangelii Męki Pańskiej (1), Kraków 2002 (tom 9);
- do Ewangelii Męki Pańskiej (2), Kraków 2002 (tom 10);
- do Ewangelii Męki Pańskiej (3), Kraków 2011 (tom 11);
- do opisów Zmartwychwstania, Kraków 2003 (tom 11);
- do Dziejów Apostolskich (1), Kraków 2003 (tom 12);
- do Dziejów Apostolskich (2), Kraków 2005 (tom 13);
- do Dziejów Apostolskich (3), Kraków 2006 (tom 14);
- do Listu do Rzymian (1), Kraków 2009 (tom 15);
- do Listu do Rzymian (2), Kraków 2009 (tom 16);
- do Listu do Rzymian (3), Kraków 2011 (tom 17);
- do Listu do Rzymian (4), Kraków 2011 (tom 18);
Jest to zapis cotygodniowych spotkań biblijnych prowadzonych w klasztorze sióstr kamedułek rzymskich na Awentynie. Autor, od wielu lat, w gronie zakonnic i coraz liczniejszej grupy świeckich prowadzi - w każdą sobotę - medytacyjną lekturę tekstów biblijnych, proponowanych w liturgii niedzielnej. Cenny jest zwłaszcza rozdział wstępny poświęcony wprowadzeniu do metody lectio divina pt. "Od lektury do słuchania" (s. 7-36). Można w nim odnaleźć odwołania do literatury patrystycznej i tradycji benedyktyńskiej, którymi o. Gargano swobodnie się posługuje nie powołując się wprost do tekstów starożytnych autorów.
Owocem dobrze przebytej drogi lectio divina jest to, że "w pewnym momencie, kiedy tekst stał się już przejrzysty, pada zeń na czytającego tajemnicze światło i budzi w nim poznanie siebie", które prowadzi do tego co zwykle nazywa się oratio i contemplatio. Kontemplacja stanie się naszym udziałem, gdy staniemy wraz z Maryją pod Krzyżem: "Kto kontemplował Słowo, które stało się Ciałem w Jezusie z Nazaretu, Ukrzyżowanym, jedyny przedmiot contemplatio (gr. theoria; Łk 23, 48), uzyskał nową zdolność odkrywania tajemniczej obecności ukrzyżowanego Słowa we wszystkich rzeczywistościach i wszystkich wydarzeniach historycznych człowieka" (s. 36). Oczywiście na kontemplacji nie kończy się proces lectio divina . Jezus błogosławi bowiem tych, którzy słowo "przekuwają" w actio - czyn (por. Mt 5, 19. 7, 24-26; Łk 6, 47-49. 8, 21; Rz 2, 13; Ga 3, 12; Jk 1, 23).
Zasadniczą treścią książki jest medytacja nad wybranymi tekstami Ewangelii Mateusza. Autor kreśli drogę rozwoju wiary i relacji do Jezusa. Zaczyna od strachu, nieprzyjaciela wszelkiej wędrówki (Mt 14, 22-36) i towarzyszy nam w odkrywaniu skarbu ukrytego w roli ludzkiego serca, który objawia się w pełni w Osobie Chrystusa (Mt 13, 44-52). W spotkaniu z Nim rodzi się wiara, która karmi się i rośnie (Mt 11, 25-30), przekraczając wszelkie granice (Mt 15, 21-28), aby w ostateczności dotrze do sedna chrześcijańskiej tożsamości: do spełnienia uczynków miłości i miłosierdzia (Mt 25, 31-46).
Oczywiście nie są to jedyne pozycje o. Gargano. Na szczególną uwagę zasługuje np.: Czy jeszcze nie wierzycie? Lectio divina do Ewangelii św. Mateusza, Salwator, Kraków 2002; Zgłębianie Słowa Bożego w lectio divina, Kraków 2015; Chcemy ujrzeć Jezusa. Lectio divina do fragmentów Ewangelii Marka i Jana, Salwator Kraków 2004 czy Uważajcie jak słuchacie. Lectio divina do Ewangelii św. Łukasza, Salwator,
Kraków 2014. Coraz bardziej popularne są również CD-MP3-audiobooki z
tekstami nagrywanych sesji w ramach Dni Duchowości Biblijnej,
prowadzonych w Centrum Formacji Biblijnej Ojców Salwatorianów w
Krakowie, np. Powrót do lectio divina. Nowa wiosna Kościoła (2012); Historia miłości do Słowa (2013); Błogosławieni prześladowani (2013); Ewangelia o czułości Boga (2014); Ewangelia o przyjaźni Boga (2015); Miłosierni jak Ojciec (2016).
O. Innocenzo jest mistrzem w dokładnym odróżnianiu tego, co jest określonym sensus auctoris, od tego, co nazywamy sensus textus. W drugim przypadku nie ma na myśli wyłącznie tego, co autor chciał powiedzieć, lecz rozumie przez to również znaczenia przydawane tekstowi poprzez całą historię jego interpretacji do dnia dzisiejszego. Ojciec Gargano uważa, że istnieją uprzywilejowane obszary, w których odczytywany jest sensus textus. Są nimi: Pismo Święte, Ojcowie Kościoła, liturgia i duchowa droga wierzącego.
Miłość do Biblii i Ojców Kościoła można dostrzec w pracy, która wydana została wraz z CD MP3 - audiobook:
* Ojcowie Kościoła uczą nas czytać Biblię (I. Gargano, D. Kasprzak, E. Staniek, K. Wons), Studio Katolik, Kraków 2012.
Tradycja przekazała wspaniałe przykłady zażyłej więzi ze Słowem Bożym.
Uczy zażyłości z Pismem, która "stwarza doskonałą harmonię, kształtuje
najgłębsze zakamarki duszy, wchodzi doń by stać się częścią naszego
świata wewnętrznego" (M. Magrassi). W czasie VII Dni Duchowości
Biblijnej krakowskie Centrum Formacji Duchowej zwróciło uwagę na Ojców
Kościoła, aby uczyć się od nich, świeżości, duchowej pasji i głębi w
spotkaniu z Biblią.
Oto tytuły konferencji:
1. Ojcowie uczą nas kochać Biblię 45:47
2. Wprowadzenie do Lectio divina (J 8,1-11) 49:17
3. Ojcowie Kościoła uczą nas czytać Biblię cz. I 50:30
4. Ojcowie Kościoła uczą nas czytać Biblię cz. II 50:28
5. Ojcowie Kościoła uczą nas czytać Biblię pytania - odpowiedzi 41:06
6. Ojcowie, patrologia i egzegeza 54:49
7. Hebrajcycy i chrześcijanie wobec Biblii 47:48
8. Ojcowie chrześcijańcy między typologią i alegorią 57:14
9. Wspólne dziedzictwo 57:03
10. Ojcowie i lectio divina 63:41
11. Wspaniały tekst Grzegorza Wielkiego 56:50
Całkowity czas trwania: 09:34:33
Od osobistego spotkania z o. Innocenzo Gargano, szczególnie gorącą polecam jego prace!
ks. Jan Kochel