Czekamy na piątą część sagi, na Kobietę posłuszeństwa - Maryję. Jest wielką tajemnicą to, że poznajemy cztery różne redakcje Dobrej Nowiny według Mateusza, Marka, Łukasza i Jana. Inną tajemnicą biblijną jest rodowód Jezusa w dwóch (tylko) wersjach Mateusza i Łukasza. Pytanie "skąd" jest Jezus, to pytanie o Jego wewnętrzne pochodzenie, a tym samym o Jego rzeczywistą istotę. Jego pochodzenie jest od "Ojca", z "wysoka" (J 8, 23), a Żydzi pytają: "Czyż to nie jest Jezus, syn Józefa, którego ojca i matkę my znamy? Jakżeż może on teraz mówić: <Z nieba zstąpiłem>?" (J 6, 42).

Badanie genealogii (rodowodu) jest próbą odpowiedzi na pytanie Piłata: "Skąd Ty jesteś?" (J 19, 9). Dyskusje o pochodzeniu Jezusa były popularne w synagogach żydowskich i pierwotnych wspólnotach judeochrześcijańskich. Św. Paweł miał swoje, krytyczne zdanie na ten temat, przestrzegał przed zajmowaniem się „baśniami i niekończącymi się rodowodami, które powodują raczej spory, niż przyczyniają się do dzieła bożego, które jest w wierze” (1 Tm 1, 4).„Nasz rzeczywisty rodowód stanowi wiara w Jezusa, który daje nam nowe pochodzenie, rodzi nas «z Boga»” - przekonuje J. Ratzinger (Benedykt XVI) w trzecim tomie Jezus z Nazaret. Dzieciństwo (Znak, Kraków 2013, s. 23). Wnikliwa analiza różnic dwóch genealogiiewangelicznych zaproponowana przez Papieża seniora jest bardzo cennym komentarzem do tych trudnych fragmentów Ewangelii. "Genealogia Mateusza jest genealogią mężczyzn, niemniej jeszcze przed wieńczącą ją Maryją wzmiankowane są w niej cztery kobiety: Tamar, Rachab, Rut i <żona Uriasza> (Batszeba) Dlaczego te kobiety pojawiają się w genealogii? Jakie kryteria zdecydowały o ich wyborze?" - to intrygujące pytania, które stawia Papież senior.

Papież odpowiada w języku teologii, a autorka omawianych powieści w języku prozy, w której występują liczne dialogi, opisy akcji i postaci nieznane z Biblii. Benedykt XVI przywołuje komentarze teologów: "Mówiono, że wszystkie cztery kobiety były grzesznicami. Dlatego samo ich wymienienie świadczy, że Jezus wziął na siebie grzechy i wraz z nimi grzech świata, a Jego misja polegała na usprawiedliwieniu grzeszników". Sam dodaje: "To jednak nie mógł być rozstrzygający powód wyboru, dlatego przede wszystkim, że nie można go odnieść do wszystkich czterech kobiet. Większe znaczenie ma fakt, że żadna z tych kobiet nie była Żydówką. W ten sposób do genealogii Jezusa wchodzi przez nie świat pogan - widoczne jest Jego posłannictwo do Żydów i pogan". Argument o uniwersalnym posłannictwie papież uzupełnia jeszcze jednym stwierdzeniem: "Najważniejsze jednak jest to, że na końcu genealogii znajduje się kobieta - Maryja, która w istocie stanowi nowy początek i relatywizuje całą genealogię. Poprzez wszystkie pokolenia genealogia rozwijała się zgodnie ze schematem: <Abraham zrodził Izaaka...>. Na końcu pojawia się jednak coś zupełnie innego. W przypadku Jezusa nie mówi się już o zrodzeniu, lecz powiedziane jest: <Jakub [był] ojcem Józefa, męża Maryi, z którego narodził się Jezus, zwany Chrystusem> (Mt 1, 16). W następującym dalej opowiadaniu o narodzeniu Jezusa Mateusz mówi nam, że Józef nie był ojcem Jezusa oraz że zamierzał oddalić Maryję z powodu domniemanego cudzołóstwa. Wtedy powiedziano: <Z Ducha Świętego jest to, co się w Niej poczęło> (Mt 1, 20). W ten sposób w tym ostatnim zdaniu zmieniona została struktura całej genealogii. Maryja stanowi nowy początek. Jej Dziecko nie pochodzi od mężczyzny, lecz jest nowym stworzeniem, poczęło się za sprawą Ducha Świętego" (s. 15-17).

Stąd bardzo trafny podtytuł omawianej sagi "Rodowód Łaski". Dziecko jest darem łaski Bożej. Anioł rzekł do Maryi: "(...) znalazłaś łaskę u Boga. Oto poczniesz i porodzisz Syna, któremu nadasz imię Jezus. Będzie On wielki i zostanie nazwany Synem Najwyższego..." (Łk 1, 30). To jedno Dziecko jest Synem i Bogiem swojej Matki. W tym rodowodzie rolę szczególną odgrywają zatem nie tylko mężczyźni, lecz również kobiety. Niewiasty dzielne i wyjątkowe pod każdym względem.

Lektura powieści Francine Rivers jest ciekawą przygodą duchową, pełną zaskakujących zwrotów akcji, pięknych opisów i charakterystyk postaci. Ramy biblijne nie przeszkadzają autorce w budowaniu fabuły wciągającej czytelnika. Na końcu każdej z pięciu powieści znajduje się krótkie studium z pytaniami do refleksji i dyskusji, zachęcające do bliższego zapoznania się z losami bohaterek na kartach Biblii. To nowość w tego typu literaturze, zachęcająca do duchowej refleksji, a nawet do modlitwy tekstami wziętymi wprost z Pisma Świętego. Jest to zatem pośrednie zaproszenie do lektury tekstu natchnionego, który zawsze pozostanie dla ludzi wierzących pierwszym źródłem poznania naszego Pana i Zbawcy - Jezusa Chrystusa.

Przybliżenie narracyjnych portretów czterech kobiet pierwszego Przymierza wprowadza w świat kobiety nowego Przymierza, nazywanej przez papieża Franciszka "Matką żywej Ewangelii" (Evangelii gaudium nr 288). Warto więc poznać cztery wcześniejsze niewiasty, by lepiej zobaczyć Tę najpiękniejszą, niepokalaną, "pełną łaski", którą nazywamy Bogarodzicą.

ks. Jan Kochel

Rodowód Łaski: Batszeba to czwarta część fascynującej sagi o pięciu kobietach wymienionych w biblijnej genealogii Jezusa Chrystusa. Choć bohaterki tej opowieści były kobietami starożytnego Wschodu, ich historie mają zastosowanie w naszym życiu, w trudnych kwestiach, z którymi zmagamy się we współczesnym świecie. Kobiety te żyły na krawędzi. Miały odwagę. Podejmowały ryzyko. Dokonywały zaskakujących wyborów – i czasem popełniały ogromne błędy. Nie były idealne, a mimo to Bóg posłużył się nimi w realizacji swego niezwykłego planu, którego celem było objawienie Chrystusa – Zbawiciela świata.

Rodowód Łaski to powieść historyczna, której ramy wyznacza Biblia. Budując na fundamencie Pisma Świętego, autorka stworzyła fabułę, dialogi, wewnętrzne motywacje bohaterów, a w niektórych przypadkach dodatkowe postacie. Na końcu każdej z pięciu powieści znajduje się krótkie studium z pytaniami do refleksji i dyskusji, zachęcające do bliższego zapoznania się z losami bohaterek na kartach Biblii.

Jej uroda rozpaliła zmysły króla. Jej ból poruszył serce Boga. Batszeba – jedna z pięciu zwykłych kobiet, które odegrały niezwykłą rolę w dziejach ludzkości. Jej imię zostało uwiecznione w najważniejszej genealogii świata – w „Rodowodzie Łaski”.

Francine Rivers jest wielokrotnie nagradzaną na świecie i w Polsce – m. in. Nagrodą Stowarzyszenia Wydawców Katolickich FENIKS 2006 – autorką bestsellerów przetłumaczonych na wiele języków.