Katechezy biblijne
Krucyfiks - kościół św. Marcelina
2013-03-19
Z kościoła św. Marcelina pochodzi krucyfiks, który w Dniu Przebaczenia w Roku Jubileuszowym objął swoimi ramionami Jan Paweł II w bazylice św. Piotra, a później przeprosił za wszystkie grzechy ludzi Kościoła. Mea culpa Papieża zadziwiła cały świat, oburzyła niektórych współczesnych faryzeuszy, a wiernych wezwała do indywidualnego rachunku sumienia. Męczennicy Kościoła - święci papieże, których wspominano w specjalnej litanii na rozpoczęcie posługi papieża Franciszka - wołają dziś do nas: "Nawróć się zatem!" (Ap 2, 16).
Inne katechezy
I. INTERPRETACJA PISMA
Dn 3, 14-20.91-92.95; Dn 3, 52-56; J 8, 31-42
Liturgia słowa poleca nam dziś pogłębioną lekturę kantyku trzech młodzieńców z Księgi Daniela. Dwukrotnie odsyła nas do tego tekstu. Znamy opowieść o trzech młodzieńcach, wziętych do niewoli i przeznaczonych na służbę na dworze króla Nabuchodonozora. Przyuczyli ich do różnych posług, zmienili im imiona, ale nie mogli ich zmusić do zaparcia się swojego Boga. Młodzieńcza fantazja, odwaga czy głęboka wiara? "Nie musimy tobie, królu, odpowiadać... Jeśli nasz Bóg, któremu służymy, zechce nas wybawić z rozpalonego pieca, może nas wyratować... nie będziemy czcić twego boga ani oddawać pokłonu złotemu posągowi, którego uczyniłeś".
Wierność za wierność! Bóg posłał anioła, który ochronił młodzieńców w "piecu ognistym". "Śpiew wśród płomieni ognia" - oto sceneria godna najbardziej wyszukanego spektaklu. Ten śpiew kantyku trzech Młodzieńców przy akompaniamencie rogu, fletu, lutni, harfy, psalterium, dud (instrumentarium tamtego okresu) często powraca w Liturgii Godzin. Jest to modlitwa uwielbienia: Błogosławiony jesteś, Panie, Boże naszych ojców...
Bóg uwolnił trzech młodzieńców z pieca ognistego - uwalnia też z niewoli grzechu. Przypomina o tym Jezus: "Każdy, kto popełnia grzech, staje się niewolnikiem grzechu" (J 8, 34). Grzech zniewala, wypala w nas to, co dobre, piękne i prawdziwe. Jest jednak Ktoś, kto staje po naszej stronie. On może nas ochronić skuteczniej niż anioł z Księgi Daniela. "Jeśli Syn obdarzy was wolnością, będziecie naprawdę wolni" - obiecuje Chrystus.
* O jakiej wolności mówi Jezus?
* Co to znaczy być wolnym?
* Andre Frossard pytał Jana Pawła o słowa Pisma Świętego, które stały się dla niego szczególnie istotne. Papież wyznał: "Poznacie prawdę, a prawda was wyzwoli (uczyni was wolnymi)" (J 8, 32). Dlaczego właśnie te słowa były tak ważne dla Jana Pawła II?
* Co to znaczy być wolnym?
* Andre Frossard pytał Jana Pawła o słowa Pisma Świętego, które stały się dla niego szczególnie istotne. Papież wyznał: "Poznacie prawdę, a prawda was wyzwoli (uczyni was wolnymi)" (J 8, 32). Dlaczego właśnie te słowa były tak ważne dla Jana Pawła II?
II. ŚWIĘCI - PROMIENIE ŚWIATŁA SŁOWA
Kościół św. Marcelina - również przywoływanego w kanonie rzymskim - znajduje się dosłownie po drugiej stronie od wczorajszego kościoła stacyjnego Matki Boskiej in via Lata przy via Corso. Papież Marcelo wybrany w 308 r. na następcę św. Piotra, był od razu zmuszony do wyznania wiary. Cesarz Maksencjusz domagał się od niego zaparcia się Chrystusa i pokłonu pogańskim bożkom. Odmowa spowodowała uwięzienie i nakaz ciężkich prac w stajniach cesarskich, czyli niedaleko miejsca tradycyjnych wyścigów konnych (słowo corso oznacza "przebieg, bieg, wyścig [konny]"). Papież Marceli zmarł w 309 r. Na miejscu jego męczeńskiej śmierci postawiono kościół na przełomie IV i V w. Pierwsza oficjalna wzmianka o tym kościele i titulus pochodzi z 418 r. i wiąże się z konsekracją papieża Bonifacego I (+422). Kościół zrekonstruowano w VIII w., a w XVI w. zniszczył go pożar. Obecny barokowy kształt nadali mu w końcu XVI w. Iacopo Sansovino i Antonio da Sangallo Młodszy.
Z kościołem wiąże się ciekawa historia - przytoczona przez H. Suchocką - dotycząca Ojców Jezuitów. "Kiedy św. Ignacy przybył do Rzymu, poszukiwał miejsca, gdzie mógłby zamieszkać. Znalazł w końcu opuszczony pałac, o którym mówiło się, że jest nawiedziony przez złe duchy. Ignacemu i jego towarzyszom to nie przeszkadzało. Przebywali w tym miejscu przez trzy lata, dopóki papież Paweł III nie zatwierdził powołania zakonu jezuitów". Dziś w bezpośredniej bliskości znajduje się wiele dowodów siły oddziaływania Towarzystwa Jezusowego (kościoły, kolegia, uniwersytet). Jest wielka nadzieja, że papież Franciszek wznieci nowy ogień i wskaże nowe zadania swoim Współbraciom.
Wspomniany krucyfiks z XV w., otaczany wielką czcią, znajduje się w kaplicy bocznej po prawej stronie (przedostatnia przed ołtarzem głównym). Rzymianie otaczają go szczególną czcią. Cudownie uratowany z pożaru w nocy 22 maja 1519 r., noszony był w procesjach podczas wyjątkowych okazji i uroczystości, np. przed otwarciem Soboru Watykańskiego II czy otwarcia Roku Jubileuszowego 2000. W kaplicy widać dziś wyrazy czci i kultu św. Jana Pawła II.
III. DOŚWIADCZENIE WIARY
Człowiek zniewolony - zewnętrznie czy wewnętrznie - nie ma odpowiedniego spojrzenia na swoje życie i życie innych. O wolności Jan Paweł II mówił do młodych w Poznaniu: "(...) trzeba umieć używać swojej wolności, wybierając to, co jest dobrem prawdziwym. Nie dajcie się zniewalać! Nie dajcie się zniewolić, nie dajcie się skusić pseudowartościami, półprawdami, ludźmi miraży, od których później będziecie się odwracać z rozczarowaniem, poranieni, a może nawet ze złamanym życiem" (1997). Wolność jest więc wartością, której się nie posiada, ale którą trzeba stale zdobywać. Co znaczy być wolnym? Papież odpowiedział w Liście do Młodych: "(...) to znaczy umieć używać swej wolności w prawdzie - być prawdziwie wolnym - to nie znaczy, stanowczo nie znaczy: czynić wszystko, co mi się podoba, na co mam ochotę (...). Być prawdziwie wolnym - to znaczy być człowiekiem prawego sumienia, być odpowiedzialnym, być człowiekiem dla drugich" (nr 13). Papież podkreśla też, iż spotkanie z Jezusem jest wydarzeniem, które nadaje sens życiu i wstrząsa nim, ukazując duchowe horyzonty prawdziwej wolności. Tylko On czyni nas prawdziwie wolnymi!
ks. Jan Kochel
