Katechezy biblijne
Świadkowie miłości - kościół św. Pankracego
2013-04-02
Oficjalny program Wikariatu Rzymu Pellegrini in citta, in cammino verso la Pasqua przewiduje rozszerzony program pielgrzymki stacyjnej (o drogę paschalną), a więc wędrówkę podczas Triduum Sacrum i oktawy wielkanocnej: poniedziałek - bazylika św. Piotra, wtorek - bazylika św. Pawła za Murami, środa - bazylia św. Wawrzyńca za Murami, czwartek - św. Dwunastu Apostołów, piątek - kościół Matki Boskiej od Męczenników (Panteon), sobota - bazylika św. Jana na Lateranie, niedziela - kościół św. Pankracego. Zatrzymamy się (jeszcze) przy tym ostatnim na wzgórzu Janikulum.
I. INTERPRETACJA PISMA
Dz 5, 12-16; Ps 118 (117); Ap 1, 9-19; J 20, 19-31
Bł. Jan Paweł II nazwał II niedzielę wielkanocną - niedzielą miłosierdzia (dawniej nazywana niedzielą przewodnią albo białą). Kult Bożego Miłosierdzia dynamicznie rozwija się w Kościele Powszechnym i uczy nas dostrzegania wrażliwości i łaskawości Boga. Papież Franciszek poprzez swoją wrażliwość i nauczanie pięknie kontynuuje dziedzictwo bł. Jana Pawła II.
Program rzymski proponuje na niedzielę "białą" temat: Bądźcie ludźmi nowymi, świadkami miłości. Wezwanie koresponduje z dzisiejszymi czytaniami. Świadectwo Apostołów, którzy realizują nakaz misyjną - świadczą z mocą o Zmartwychwstałym (Łk 24, 47n; Dz 1, 8). Nauczanie połączone z uzdrowieniem i wyrzucaniem duchów nieczystych zdumiewa i przysparza nowych wyznawców. Kościół rozrasta się w wielkim tempie (Dz 6, 7; 12, 24; 19, 20). Entuzjazm i świeżość przesłania sprawia, że "coraz większa liczba mężczyzn i kobiet przyłączyła się do tych, którzy wierzyli w Pana" (Dz 5, 14). Św. Łukasz z pewną przesadą dodaje: "I wszyscy odzyskali zdrowie" (5, 16). Przymiotnik pantes (wszyscy) odnosi się do tych, którzy uwierzyli i stali się świadkami Jezusa.
Świadkiem naocznym jest ten, kto widział, ale świadkiem wiary staje się ten, kto uwierzył. Jezus w czwartej Ewangelii objawia się uczniom jako Pan i Zbawiciel. Wchodzi z ciemności nocy w blasku światła, jak Miłosierny (z wizji św. Faustyny), i poucza "niedowiarka" Tomasza: "Uwierzyłeś, bo Mnie ujrzałeś; błogosławieni, którzy nie widzieli, a uwierzyli". Świadkiem Jezusa może być wierzący, którzy przyjmuje Go jako swojego Pana i Zbawiciela. Dziś nie wystarczą tradycje i praktyki pobożne, potrzeba osobistego wyboru i nowej ewangelizacji; "(...) należy odrzucić starego człowieka z jego wcześniejszym sposobem życia, człowieka niszczonego przez zwodnicze żądze" - przekonuje Apostoł. Pozwólcie się odnowić Duchowi w waszym myśleniu i przyobleczcie się w nowego człowieka...". Tylko nowy człowiek może być świadkiem miłości miłosiernej i świadkiem Boga bogatego w miłosierdzie (Ef 2, 4). Nie powinien jednak liczyć na natychmiastowy sukces. Stare przysłowie powiada: <Sukces nie jest imieniem Bożym>. "Nowa ewangelizacja - przekonywał kard. J. Ratzinger - musi się wpisać w tajemnicę ziarenka gorczycy i nie powinna zabiegać, aby natychmiast wyrosło z niego wielkie drzewo. Żyjemy albo osłonięci wielkim drzewem, które już wyrosło, albo w niecierpliwym oczekiwaniu, żeby wyrosło drzewo jeszcze większe, jeszcze bardziej żywotne - a powinniśmy przyjąć tajemnicę, że Kościół jest zarazem wielkim drzewem i małym ziarenkiem. W dziejach zbawienia zawsze trwa jednocześnie Wielki Piątek i Niedziela Wielkanocna..." (zob. OsRom 6/2001, 36).
W kontekście wielkanocnej radości warto zapytać:
II. ŚWIĘCI - PROMIENIE ŚWIATŁA SŁOWA
Św. Pankracy jest patronem dzieci i rycerstwa, ogrodników, a nadto uważa się go za stróża wierności każdej przysiędze. Czczony jest także w Wielkiej Brytanii, gdzie bardzo wcześnie abp Augustyn z Canterbery wzniósł kościół St. Pancras Old w Londynie
III. DOŚWIADCZENIE WIARY
fot. jk
I. INTERPRETACJA PISMA
Dz 5, 12-16; Ps 118 (117); Ap 1, 9-19; J 20, 19-31
Bł. Jan Paweł II nazwał II niedzielę wielkanocną - niedzielą miłosierdzia (dawniej nazywana niedzielą przewodnią albo białą). Kult Bożego Miłosierdzia dynamicznie rozwija się w Kościele Powszechnym i uczy nas dostrzegania wrażliwości i łaskawości Boga. Papież Franciszek poprzez swoją wrażliwość i nauczanie pięknie kontynuuje dziedzictwo bł. Jana Pawła II.
Program rzymski proponuje na niedzielę "białą" temat: Bądźcie ludźmi nowymi, świadkami miłości. Wezwanie koresponduje z dzisiejszymi czytaniami. Świadectwo Apostołów, którzy realizują nakaz misyjną - świadczą z mocą o Zmartwychwstałym (Łk 24, 47n; Dz 1, 8). Nauczanie połączone z uzdrowieniem i wyrzucaniem duchów nieczystych zdumiewa i przysparza nowych wyznawców. Kościół rozrasta się w wielkim tempie (Dz 6, 7; 12, 24; 19, 20). Entuzjazm i świeżość przesłania sprawia, że "coraz większa liczba mężczyzn i kobiet przyłączyła się do tych, którzy wierzyli w Pana" (Dz 5, 14). Św. Łukasz z pewną przesadą dodaje: "I wszyscy odzyskali zdrowie" (5, 16). Przymiotnik pantes (wszyscy) odnosi się do tych, którzy uwierzyli i stali się świadkami Jezusa.
Świadkiem naocznym jest ten, kto widział, ale świadkiem wiary staje się ten, kto uwierzył. Jezus w czwartej Ewangelii objawia się uczniom jako Pan i Zbawiciel. Wchodzi z ciemności nocy w blasku światła, jak Miłosierny (z wizji św. Faustyny), i poucza "niedowiarka" Tomasza: "Uwierzyłeś, bo Mnie ujrzałeś; błogosławieni, którzy nie widzieli, a uwierzyli". Świadkiem Jezusa może być wierzący, którzy przyjmuje Go jako swojego Pana i Zbawiciela. Dziś nie wystarczą tradycje i praktyki pobożne, potrzeba osobistego wyboru i nowej ewangelizacji; "(...) należy odrzucić starego człowieka z jego wcześniejszym sposobem życia, człowieka niszczonego przez zwodnicze żądze" - przekonuje Apostoł. Pozwólcie się odnowić Duchowi w waszym myśleniu i przyobleczcie się w nowego człowieka...". Tylko nowy człowiek może być świadkiem miłości miłosiernej i świadkiem Boga bogatego w miłosierdzie (Ef 2, 4). Nie powinien jednak liczyć na natychmiastowy sukces. Stare przysłowie powiada: <Sukces nie jest imieniem Bożym>. "Nowa ewangelizacja - przekonywał kard. J. Ratzinger - musi się wpisać w tajemnicę ziarenka gorczycy i nie powinna zabiegać, aby natychmiast wyrosło z niego wielkie drzewo. Żyjemy albo osłonięci wielkim drzewem, które już wyrosło, albo w niecierpliwym oczekiwaniu, żeby wyrosło drzewo jeszcze większe, jeszcze bardziej żywotne - a powinniśmy przyjąć tajemnicę, że Kościół jest zarazem wielkim drzewem i małym ziarenkiem. W dziejach zbawienia zawsze trwa jednocześnie Wielki Piątek i Niedziela Wielkanocna..." (zob. OsRom 6/2001, 36).
W kontekście wielkanocnej radości warto zapytać:
* Co to znaczy być "nowym człowiekiem" (Ef 4, 20-24)?
* Dlaczego kult Bożego Miłosierdzia znalazł tak "podatny grunt" w różnych krajach?
* Do czego wzywa nas św. Paweł, gdy zwraca się do Rzymian: "Nie upodabniajcie się do tego świata, ale przemieniajcie się poprzez odnowienie myślenia, aby rozeznać, jaka jest wola Boża, co szlachetne, co miłe, co doskonałe" (Rz 12, 2)?
* Dlaczego kult Bożego Miłosierdzia znalazł tak "podatny grunt" w różnych krajach?
* Do czego wzywa nas św. Paweł, gdy zwraca się do Rzymian: "Nie upodabniajcie się do tego świata, ale przemieniajcie się poprzez odnowienie myślenia, aby rozeznać, jaka jest wola Boża, co szlachetne, co miłe, co doskonałe" (Rz 12, 2)?
II. ŚWIĘCI - PROMIENIE ŚWIATŁA SŁOWA
Każdy święty jest "nowy człowiekiem". Dlaczego? Bo stracił wszystko dla Chrystusa, a zyskał życie wieczne. Stąd wierzący szukają miejsc upamiętniających takie zwycięstwo. Jednym z nich jest kościół św. Pankracego. Kim był? Urodził się na Wschodzie (Azja Mniejsza), ale jego rodzicami byli bogaci obywatele rzymscy. Umarli jednak wcześnie i młody Pankracy znalazł się w Rzymie pod opieką wuja Dionizego, który uprawiał handel na wzgórzu Janikulum w dzielnicy Zatybrze wśród przybyszów ze Wschodu. W tym czasie wybuchło prześladowanie chrześcijan za rządów Dioklecjana (284-305). Cesarz wydał cztery edykty skazujące chrześcijan na śmierć. Wśród tysięcy chrześcijan byli pierwsi męczennicy wspominani w tzw. kanonie rzymski oraz innych, których czcimy w najstarszych kościołach Rzymu.
Pankracy skazany został na śmierć w 304 r. Jako obywatel rzymski został ścięty mieczem. Ciało złożono na cmentarzu Calepiodio za bramą Aureliańską. Kult Młodego Męczennika bardzo szybko rozprzestrzenił się w Wiecznym Mieście (przełom IV i V w.). Papież Symmach (+514) wybudował nad jego grobem bazylikę. Świątynia wielokrotnie zmieniała swoich opiekunów. W końcu w 1662 r. trafił do zakonu karmelitów bosych i tak pozostało do dzisiaj. Obecnie jest siedzibą polskich karmelitów bosych prowincji warszawskiej. Posługują tu również polskie Karmelitanki od Dzieciątka Jezus i działa Papieski Instytut Duchowości Teresianum.
W świątyni przechowywany jest relikwiarz z głową Świętego i relikwiarze innych świętych. W prezbiterium możemy podziwiać freski z XVII w. d`Arpigno. Przedstawiają one m.in. św. Pankracego z Rzymu i św. Pankracego biskupa Taorminy (I w.), św. Dionizego (wuja Pankracego) i św. bpa Dionizego. Trzeb też wspomnieć o starożytnych katakumbach, do których wchodzi z nawy głównej.
Pankracy skazany został na śmierć w 304 r. Jako obywatel rzymski został ścięty mieczem. Ciało złożono na cmentarzu Calepiodio za bramą Aureliańską. Kult Młodego Męczennika bardzo szybko rozprzestrzenił się w Wiecznym Mieście (przełom IV i V w.). Papież Symmach (+514) wybudował nad jego grobem bazylikę. Świątynia wielokrotnie zmieniała swoich opiekunów. W końcu w 1662 r. trafił do zakonu karmelitów bosych i tak pozostało do dzisiaj. Obecnie jest siedzibą polskich karmelitów bosych prowincji warszawskiej. Posługują tu również polskie Karmelitanki od Dzieciątka Jezus i działa Papieski Instytut Duchowości Teresianum.
W świątyni przechowywany jest relikwiarz z głową Świętego i relikwiarze innych świętych. W prezbiterium możemy podziwiać freski z XVII w. d`Arpigno. Przedstawiają one m.in. św. Pankracego z Rzymu i św. Pankracego biskupa Taorminy (I w.), św. Dionizego (wuja Pankracego) i św. bpa Dionizego. Trzeb też wspomnieć o starożytnych katakumbach, do których wchodzi z nawy głównej.
Św. Pankracy jest patronem dzieci i rycerstwa, ogrodników, a nadto uważa się go za stróża wierności każdej przysiędze. Czczony jest także w Wielkiej Brytanii, gdzie bardzo wcześnie abp Augustyn z Canterbery wzniósł kościół St. Pancras Old w Londynie
III. DOŚWIADCZENIE WIARY
Pani Ambasador Hanna Suchocka wspomina o ceremonii, która odbywa się w bazylice św. Pankracego w każdą "białą niedzielę" (II niedzielę wielkanocną). Otóż właśnie tutaj gromadzą się wszyscy nowo ochrzczeni dorośli z diecezji rzymskiej. Papież Franciszek w wigilię paschalną ochrzcił w tym roku cztery osoby, ale ochrzczonych katechumenów jest zawsze więcej. "W uroczystej liturgii w bazylice uczestniczą ubrani w białe szaty (białe płaszcze), które otrzymują w momencie chrztu. Na zakończenie mszy św. białą procesją przechodzą przez cały kościół do ołtarza, gdzie znajduje się urna z relikwiami św. Pankracego. Tam składają swoją białą szatę. Dochodzą do ołtarza jako neofici, a odchodzą od ołtarza do świata, prosząc św. Pankracego, by dał im siłę do dotrzymania przyrzeczeń chrzcielnych" (por. Rzymskie pasje, 370). Warto byśmy prosili o dar wierności przyrzeczeniom chrzcielnym dla każdego z nas.
fot. jk
