Pierwsze prześladowania chrześcijan okazało się początkiem misji ewangelizacyjnej Kościoła. Miał rację Tertulian (II/III w.), łaciński teolog, gdy pisał: Semen est sanguis christianorum („Krew męczenników jest nasieniem chrześcijan”. Rzeczywiście – paradoksalnie – tam, gdzie chrześcijaństwo jest prześladowane, tam staje się ono niezwykle żywotne. Podobnie więc jak słowo Boże, które „rozszerzało się coraz bardziej” oraz „zwiększała się też liczba uczniów” (Dz 6,7; por. 12,24; 19,20). Potwierdzili to później kolejni ojcowie Kościoła, np. Grzegorz Wielki pisał, że słowo Boże cum legente crescunt, czyli „rośnie z tym, kto [je] czyta” (por. Homilie do Księgi Ezechiela I, VII, 8).

Wyspa Sycylia przyjęła pierwszych głosicieli Ewangelii już na przełomie II i III wieku. Przynieśli ją prześladowani chrześcijanie oraz nawróceni rzymscy legioniści, którzy tam się osiedli. Katania – to miasto i port na wschodnim wybrzeżu Sycylii u podnóża wulkanu Etna. Jej położenie było źródłem zarówno korzyści, jak i strat dla miasta. Kolejne wybuchy wulkanu pustoszyły znaczne części miasta, jednak z drugiej strony wulkaniczne popioły wytwarzały urodzajną glebę. Miasto było ośrodkiem, które gromadziło rzymskich patrycjuszy, do których należał ojciec Agaty. Według Passio – wczesnochrześcijańskiego opisu męczeństwa – ojciec postanowił oddać jej rękę prefektowi miasta Katania, ona jednak postanowiła żyć w dziewictwie. Rozwścieczony ojciec oddał ją wtedy do jednego z domów rozpusty, których nie brakowało w mieście. Gdy groźby nie przyniosły skutku, poddano ją innym okrutnym torturom, jak okaleczeniu i obcięciu piersi, a w końcu rzucono ją na rozżarzone węgle. Oddała życie za wiarę i w obronie czystości.

W rok po jej śmierci, w czasie kolejnego wybuchu Etny, ognista lawa zatrzymała się i ominęła miasto, nie wyrządzając żadnej szkody. Miejscowi chrześcijanie przypisali to wstawiennictwu młodziutkiej męczennicy. Szybko rozwinął się jej kult i uznano ją za patronkę Katanii i okolicznych miejscowości. Na jej cześć do dziś odbywają się uroczyste procesję i barwne pochody. Kult św. Agaty szybko rozszerzał się i dotarł na kontynent, obejmując z czasem całe Włochy, a następnie także Francję, Niemcy i kraje słowiańskie.

Początek lutego, w liturgiczne wspomnienie świętej, poświęca się chleb, sól i wodę, których ludzie używają w czasie pożarów i burz z piorunami. Agata jest patronką chroniącą przed wszystkimi wypadkami z ogniem, opiekunką podróżujących oraz kobiet, zwłaszcza w czasie bólu piersi. Żywy kult Męczennicy trwa do dziś – powszechne jest święcenie chleba i wody św. Agaty 5 lutego.

Wymowne jest to biblijne „rozszerzanie się” słowa i wiary pod wpływem doświadczeń i świadectwa świętych. Im bardziej ktoś czyni postępy w lekturze i rozumieniu Pisma, tym bardziej to Pismo czyni postępy w nim samym. Podobnie, im wzrasta w jakichś krajach prześladowanie, tym zwiększa się liczba prawdziwych wyznawców Chrystusa. Istnieje zatem pewnego rodzaju krążenie żywotnych soków słowa Bożego i wiary ich świadków. Papież senior Benedykt XVI zauważył też ten ścisły związek właściwego rozumienia Pisma św. ze zdrowym kultem świętych. W adhortacji Vebum Domini przypomniał, że „interpretacja Pisma Świętego nie byłaby pełna, gdybyśmy nie wysłuchali również tych, którzy naprawdę żyli słowem Bożym, czyli świętych. Istotnie, viva lectio est vita bonorum (Grzegorz Wielki, Moralia in Job XXIV, VIII, 16; PL 76, 295). Najgłębsza interpretacja Pisma pochodzi bowiem od tych, którzy pozwolili się kształtować słowu Bożemu przez słuchanie go, czytanie i wytrwałe rozważanie” (VD 48).

Na wzór biblijnego pomnażania „rozrastało i utwierdzało się” też rozumienie słowa Bożego w sercu młodziutkiej Agaty, a jej odwaga i heroiczna wiara sprawiły, że za jej świadectwo męczeństwa i dziewiczej czystości pociągnęły następne dzielne niewiasty, których nie zabrakło w kolejnych okresach dziejów Kościoła. I dzisiaj na przełomie XX i XXI w. pojawiają się piękne przykłady świętych męczennic i dziewic.

Warto jednak – w dobie powszechnego braku szacunku do czystości i wierności – zapytać:

Benedykt XVI przekonuje, że życie świętych jest najlepszym komentarzem do Ewangelii, a „każdy święty jest jakby promieniem światła wychodzącym ze słowa Bożego” (VD 48). Zastanów się jakie słowa Pisma Świętego odzwierciedlają się w życiu twojego Patrona z chrztu czy z bierzmowania? Jakie słowa Ewangelii zrealizował on w swoim życiu? A jakie słowa Biblii są promieniem światła w twoim życiu?

ks. Jan Kochel