Odpoczynek Boga

2019-12-05

A potem Bóg rzekł: «Niechaj powstanie sklepienie w środku wód i niechaj ono oddzieli jedne wody od drugich!» Uczyniwszy to sklepienie, Bóg oddzielił wody pod sklepieniem od wód ponad sklepieniem; a gdy tak się stało, Bóg nazwał to sklepienie niebem. I tak upłynął wieczór i poranek - dzień drugi.

A potem Bóg rzekł: «Niechaj zbiorą się wody spod nieba w jedno miejsce i niech się ukaże powierzchnia sucha!» A gdy tak się stało, Bóg nazwał tę suchą powierzchnię ziemią, a zbiorowisko wód nazwał morzem. Bóg widząc, że były dobre, rzekł: «Niechaj ziemia wyda rośliny zielone: trawy dające nasiona, drzewa owocowe rodzące na ziemi według swego gatunku owoce, w których są nasiona». I stało się tak. Ziemia wydała rośliny zielone: trawę dającą nasienie według swego gatunku i drzewa rodzące owoce, w których było nasienie według ich gatunków. A Bóg widział, że były dobre. I tak upłynął wieczór i poranek - dzień trzeci.

A potem Bóg rzekł: «Niechaj powstaną ciała niebieskie, świecące na sklepieniu nieba, aby oddzielały dzień od nocy, aby wyznaczały pory roku, dni i lata; aby były ciałami jaśniejącymi na sklepieniu nieba i aby świeciły nad ziemią». I stało się tak.Bóg uczynił dwa duże ciała jaśniejące: większe, aby rządziło dniem, i mniejsze, aby rządziło nocą, oraz gwiazdy. I umieścił je Bóg na sklepieniu nieba, aby świeciły nad ziemią; aby rządziły dniem i nocą i oddzielały światłość od ciemności. A widział Bóg, że były dobre. I tak upłynął wieczór i poranek - dzień czwarty.

Potem Bóg rzekł: «Niechaj się zaroją wody od roju istot żywych, a ptactwo niechaj lata nad ziemią, pod sklepieniem nieba!» Tak stworzył Bóg wielkie potwory morskie i wszelkiego rodzaju pływające istoty żywe, którymi zaroiły się wody, oraz wszelkie ptactwo skrzydlate różnego rodzaju. Bóg widząc, że były dobre, pobłogosławił je tymi słowami: «Bądźcie płodne i mnóżcie się, abyście zapełniały wody morskie, a ptactwo niechaj się rozmnaża na ziemi». I tak upłynął wieczór i poranek - dzień piąty.

Potem Bóg rzekł: «Niechaj ziemia wyda istoty żywe różnego rodzaju: bydło, zwierzęta pełzające i dzikie zwierzęta według ich rodzajów!» I stało się tak. Bóg uczynił różne rodzaje dzikich zwierząt, bydła i wszelkich zwierząt pełzających po ziemi. I widział Bóg, że były dobre. A wreszcie rzekł Bóg: «Uczyńmy człowieka na Nasz obraz, podobnego Nam. Niech panuje nad rybami morskimi, nad ptactwem powietrznym, nad bydłem, nad ziemią i nad wszystkimi zwierzętami pełzającymi po ziemi!» Stworzył więc Bóg człowieka na swój obraz, na obraz Boży go stworzył: stworzył mężczyznę i niewiastę. Po czym Bóg im błogosławił, mówiąc do nich: «Bądźcie płodni i rozmnażajcie się, abyście zaludnili ziemię i uczynili ją sobie poddaną; abyście panowali nad rybami morskimi, nad ptactwem powietrznym i nad wszystkimi zwierzętami pełzającymi po ziemi». I rzekł Bóg: «Oto wam daję wszelką roślinę przynoszącą ziarno po całej ziemi i wszelkie drzewo, którego owoc ma w sobie nasienie: dla was będą one pokarmem. A dla wszelkiego zwierzęcia polnego i dla wszelkiego ptactwa w powietrzu, i dla wszystkiego, co się porusza po ziemi i ma w sobie pierwiastek życia, będzie pokarmem wszelka trawa zielona». I stało się tak. A Bóg widział, że wszystko, co uczynił, było bardzo dobre. I tak upłynął wieczór i poranek - dzień szósty.

W ten sposób zostały ukończone niebo i ziemia oraz wszystkie jej zastępy [stworzeń]. A gdy Bóg ukończył w dniu szóstym swe dzieło, nad którym pracował, odpoczął dnia siódmego po całym swym trudzie, jaki podjął. Wtedy Bóg pobłogosławił ów siódmy dzień i uczynił go świętym; w tym bowiem dniu odpoczął po całej swej pracy, którą wykonał stwarzając. Oto są dzieje początków po stworzeniu nieba i ziemi.

Powyższy poemat o stworzeniu świata i człowieka wywodzi się z tradycji kapłańskiej. Powstał on w czasie niewoli babilońskiej, kiedy to Izraelici przebywali poza swoją ojczyzną. Na obczyźnie naród wybrany zetknął się z politeizmem oraz wieloma pogańskimi praktykami, którym stopniowo ulegał. W ten sposób zagrożone było m.in. świętowanie szabatu. Perykopa Rdz 1,1–2,4a opiera się na schemacie siedmiu dni tygodnia. Autor natchniony chciał przede wszystkim zaakcentować odpoczynek Boga w siódmym dniu (w sobotę). To właśnie ten dzień JHWH pobłogosławił i uczynił świętym. Również Izraelici byli zobowiązani do szabatowego odpoczynku (hebr. šābat – „odpoczywać”). Natomiast na pracę mieli poświęcić pozostałe sześć dni tygodnia. W Księdze Powtórzonego Prawa czytamy: Będziesz zważał na szabat, aby go święcić, jak ci nakazał Pan, Bóg twój. Sześć dni będziesz pracował i wykonywał wszelką twą pracę, lecz w siódmym dniu jest szabat Pana, Boga twego. Nie będziesz wykonywał żadnej pracy ani ty, ani twój syn, ani twoja córka, ani twój sługa, ani twoja służąca, ani twój wół, ani twój osioł, ani żadne twoje zwierzę, ani obcy, który przebywa w twoich bramach; aby wypoczął twój niewolnik i twoja niewolnica, jak i ty. Pamiętaj, że byłeś niewolnikiem w ziemi egipskiej i wyprowadził cię stamtąd Pan, Bóg twój, ręką mocną i wyciągniętym ramieniem: przeto ci nakazał Pan, Bóg twój, strzec dnia szabatu (Pwt 5,12-15).

Warto jeszcze prześledzić stwórczą aktywność Boga. Pierwszego dnia (w niedzielę) JHWH stworzył światłość, drugiego (w poniedziałek) – niebo i wody, trzeciego (we wtorek) – powierzchnię suchą i rośliny, czwartego (w środę) – ciała niebieskie rozświetlające dzień i noc, piątego (w czwartek) – ptaki i ryby, a szóstego (w piątek) – zwierzęta lądowe i ludzi. Jak łatwo zauważyć, poszczególne dni można połączyć ze sobą na zasadzie analogii. Zatem dzień pierwszy odpowiada czwartemu (światłość – ciała niebieskie), drugi odpowiada piątemu (niebo i wody – ptaki i ryby), a trzeci odpowiada szóstemu (ląd i rośliny – zwierzęta lądowe i ludzie). Przez pierwsze trzy dni Bóg tworzył poszczególne przestrzenie wszechświata, które przez kolejne dni wypełniał ciałami niebieskimi i istotami żywymi. Bibliści wypracowali przynajmniej cztery różne możliwości interpretacji tekstu traktującego o stworzeniu świata w ciągu sześciu dni. Oto one: (1) passus ten należy traktować dosłownie; (2) perykopa nie opisuje stwórczej aktywności Boga, lecz odnowienie wszechświata na skutek buntu i upadku złego ducha; (3) poszczególne dni tygodnia odpowiadają okresom i erom kosmogonicznym oraz geologicznym; (4) poemat ten miał służyć do realizacji konkretnych celów teologicznych (zaakcentowanie rangi szabatu).

• W jaki sposób przygotowujesz się do świętowania niedzieli?
• Czy w niedzielę znajdujesz nieco więcej czasu na kontakt z Panem Bogiem (dłuższa modlitwa, czytanie Pisma Świętego, medytacja…)?
• Czy w niedzielę znajdujesz nieco więcej czasu dla swoich bliskich (rozmowa, spacer, zabawa, odwiedziny, wizyta na cmentarzu…)?
• Czy w niedzielę znajdujesz nieco więcej czasu dla samego siebie (odpoczynek, relaks, rozwijanie swych talentów i pasji…)?
• Czy w niedzielę udaje Ci się wykonać więcej dobrych uczynków niż w ciągu dni powszednich?

Błogosławcie Pana, wszystkie dzieła Pańskie, chwalcie Go i wywyższajcie na wieki.

Błogosławcie Pana, aniołowie Pańscy, błogosławcie Pana, niebiosa.

Błogosławcie Pana, wszelkie wody podniebne, błogosławcie Pana, wszystkie potęgi.

Błogosławcie Pana, słońce i księżycu, błogosławcie Pana, gwiazdy na niebie.

Błogosławcie Pana, deszcze i rosy, błogosławcie Pana, wszystkie wichry niebieskie.

Błogosławcie Pana, ogniu i żarze, błogosławcie Pana, upale i chłodzie.

Błogosławcie Pana, rosy i szrony, błogosławcie Pana, mrozy i zimna.

Błogosławcie Pana, lody i śniegi, błogosławcie Pana, dnie i noce.

Błogosławcie Pana, światło i ciemności, błogosławcie Pana, błyskawice i chmury.

Niech ziemia błogosławi Pana, niech Go chwali i wywyższa na wieki.

Błogosławcie Pana, góry i pagórki, błogosławcie Pana, wszelkie rośliny na ziemi.

Błogosławcie Pana, źródła wodne, błogosławcie Pana, morza i rzeki.

Błogosławcie Pana, wieloryby i morskie stworzenia, błogosławcie Pana, wszelkie ptaki powietrzne.

Błogosławcie Pana, dzikie zwierzęta i trzody, błogosławcie Pana, synowie ludzcy.

Błogosław Pana, Izraelu, chwal Go i wywyższaj na wieki.

Błogosławcie Pana, kapłani Pańscy, błogosławcie Pana, słudzy Pańscy.

Błogosławcie Pana, duchy i dusze sprawiedliwych, błogosławcie Pana, święci i pokornego serca.

Błogosławcie Pana, Chananiaszu, Azariaszu i Miszaelu, chwalcie Go i wywyższajcie na wieki.

Błogosławmy Ojca i Syna, i Ducha Świętego, chwalmy Go i wywyższajmy na wieki.

Błogosławiony jesteś, Panie, na sklepieniu nieba, pełen chwały i wywyższony na wieki.

W najbliższą niedzielę wyjdź na spacer i ciesz się tym, co zobaczysz. Podziękuj również Bogu za Jego dzieło stwórcze.